نام پژوهشگر: زهرا شکربیگی

بررسی تطبیقی رفتارهای خشونت آمیز نسبت به حیوانات اهلی در حقوق ایران و فرانسه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده حقوق 1392
  زهرا شکربیگی   جلال الدین قیاسی

در منابع فقه اسلامی قوانین کلی و جامع ، پیرامون آداب رفتار با حیوان اهلی ، نحوه نگه¬داری و استفاده از آن¬ها و منع اذیت و آزار آن¬ها ، وضع شده است . در سرتاسر فقه ، مسایل و فروعات فراوانی به چشم می¬خورد که اسلام اجرای آن را برعهده حکومت قرار داده است و بالاتر از آن شخص را در مقابل خالق متعال مسئول می¬داند و در مجموع قوانین حمایتی مختلفی در جهت حمایت از حیوانات اهلی وضع شده است . از آنجا که در جهت مبارزه با رفتارهای خشونت¬آمیز نسبت به حیوانات اهلی تدابیری در قانون پیش¬بینی نشده است ، لذا نقصی در قوانین ایران مشاهده می-شود . رفتارهای خشونت¬آمیز نسبت حیوانات اهلی چون در متون فقهی دارای وصف حرمت هستند علی رغم سکوت قانون با استناد به اصل 167 قانون اساسی قابل مجازات هستند . علاوه بر این از آنجا که فاعل این رفتارها با ارتکاب علنی آن¬ها و تظاهر به ارتکاب آنها اخلاق عمومی را جریحه¬دار می¬کند قاضی باید علاوه بر مجازات تعزیری حکم به مجازات مقرر در ماده 638 قانون مجازات اسلامی صادر کند . ضرورت جرم¬انگاری رفتارهای خشونت¬آمیز نسبت به حیوانات اهلی عبارت است از : اصل حکومت عدل ، اجرای اصول قانون اساسی ، صیانت از محیط¬زیست ، حفظ ارزش¬های اخلاقی ، کرامت و ارزش¬های متعالی انسانی ، پیش¬گیری از ارتکاب جرایم شدیدتر توسط انسان ها و اجرای قواعد و نهادهای فقهی . علی رغم خلإ¬ قانونی در حمایت از حیوانات اهلی در قوانین ایران ، قانون جزای فرانسه حمایت¬های زیادی از حقوق آنها کرده است و هرگونه رفتارهای خشونت¬آمیز ، بهره¬کشی شدید یا با ماهیت جنسی نسبت به حیوانات اهلی ، رام شده یا در قفس و همچنین ماکیان را جرم¬انگاری کرده است . علاوه بر این اقدام به انجام آزمایش¬ها یا تحقیقات علمی یا تجربی بر روی حیوانات بدون رعایت شروط تعیین شده در مصوبه شورای عالی دولتی قابل مجازات اعلام شده است . به نظر می¬رسد حقوق فرانسه در جرم¬انگاری این رفتارها تحت تأثیر ملاحظات اخلاقی مربوط به نحوه رفتار با حیوانات ، نظریه حق بر محیط¬زیست سالم و ملاحظات علمی بوده است .