نام پژوهشگر: هما عرش نشین

بررسی تشکیل بافت کالوس در گیاه دارویی بالنگوی شهری و استخراج ترکیبات فرار آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده زیست شناسی 1393
  هما عرش نشین   سید مهدی رضوی

بالنگوی شهری (lallemantia iberica) گیاهی دارویی از خانواده ی نعناعیان (lamiacea) می باشد. این گیاه، گیاهی یکساله و علفی است و از نواحی قفقازی منشا می گیرد و در نقاط مختلف ایران یافت می شود. گیاه بالنگو عمدتا حاوی فلاونوئید، تری ترپن، استروئید و فنولیک اسید است و دارای خواص دارویی مختلف می باشد. از جمله خواص دارویی این گیاه می توان به خاصیت ضد سرفه، مسکن درد، رفع کننده ی نفخ ویبوست، مفید برای دل پیچه و شکم روش، مقوی قلب، درمان اسهال های دموی، درمان غش و جنون، مدر و درمان آسم اشاره کرد. درسالهای اخیر القای بافت کالوس به عنوان یک روش جدید و مدرن برای بدست آوردن متابولیت های ثانویه و اسانس مطرح شده است. همچنین یکی از روش های مهم جهت تولید انبوه کالوس، استفاده از تکنیک کشت بافت گیاهی می باشد. در مرحله اول این پژوهش ترکیب هورمونی محیط کشت ها، برای کالوس زایی بررسی شد. در مرحله دوم، بررسی های لازم جهت وجود متابولیت های ثانویه فرار در کالوس های حاصله انجام شد. نتایج حاصل از مرحله اول پژوهش نشان داد که استفاده از هورمون های ) 2,4-d 2و4-دی کلرو فنوکسی استیک اسید)، bap ( بنزیل آمینوپورین) و kin (کینتین) اثرات متفاوتی در تولید کالوس در گونه مذکور دارد. بالاترین میزان القای کالوس در ترکیب هورمونی 4 میلی گرم در لیتر 2,4-d و 1/5 میلی گرم در لیتر bap و نیز در ترکیب هورمونی 4 میلی گرم در لیتر 2,4-d و 0/5 میلی گرم در لیتر kin مشاهده شد. نتایج حاصل از مرحله دوم پژوهش نشان داد که عمده ترکیبات موجود در اسانس اندام هوایی گیاه بالنگو شهری تیمول، اکتان، دکان، اکتا دکان و کارواکرول می باشد که ازبین این ترکیبات فقط کارواکرول در اسانس گونه های دیگر از بالنگو مشاهده شده است.