سیاست خارجی از آن حیث که به تنظیم مناسبات بازیگر در عرصه روابط خارجی اش دلالت دارد حوزه ای متفاوت از سیاست داخلی ارزیابی می شود. برای این منظور ما ضمن بررسی سیاست خارجی دوره قبل از انقلاب، مروری اجمالی به ادوار مختلف و گفتمانهای غالب درسیاست خارجی دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا دوره های مورد بحث انداخته و به صورت مفصلی به بررسی رفتارها،اهداف و موانع و دستاوردهای سیاست خارجی ج.ا.ا در دولت های آقایان خاتمی واحمدی نژاد وعملکرد سیاست خارجی این دولت ها در قبال جمهوریهای مستقل مسلمان نشین آسیای مرکزی و قفقاز پرداخته تا نقاط اشتراک وافتراق آنها را در تنظیم سیاست خارجیشان در قبال این جمهوریها مورد بررسی قرار دهیم.مروری کلی به سیاست خارجی دو دولت مزبور نشان می دهد سیاست خارجی خاتمی تدافعی و مبتنی بر اصول مدارا،تنش زدایی و اعتماد سازی در عرصه روابط بین الملل بوده است در حالیکه سیاست خارجی دولت احمدی نژاد تهاجمی و حق طلبانه نسبت به نظام بین الملل می باشد.که این سیاست در دو دولت مزبور درعرصه های سیاسی،اقتصادی وفرهنگی در قبال جمهوریهای مستقل مسلمان نشین آسیای مرکزی و قفقاز هم صادق بوده، اما آنها با توجه به آموزه های اسلامی حاکم بر سیاست خارجی ج.ا.ا در اولویت سیاست خارجی این دو دولت بوده اند.