هدف از انجام این تحقیق، طراحی صکوک ارزی (صکوک بیع نسیه) با بازده ثابت می باشد. صکوک ارزی (بیع نسیه)، برای فعالیت های بازرگانی، عمرانی، خدماتی و تولیدی کاربرد دارد و جهت تامین مالی ارزی مناسب می باشد و توانایی حل برخی از مشکلات موجود در زمینه تامین مالی ارزی را دارا می باشد. در طراحی صکوک مراحل مختلفی طی شده و نیازمند اشراف نسبی به زمینه های علمی مختلف علاوه بر علم مالی بوده که از جمله آنها علم فقه و حقوق می باشد. به طور خلاصه باید گفت که برای طراحی صکوک ارزی ابتدا تعریف مشخصی از آن ارائه شده و سپس در راستای رسیدن به این تعریف و طراحی مدل عملیاتی آن تحلیل های فقهی و حقوقی مورد نیاز برای ایجاد یک ساختار مناسب از صکوک ارزی صورت گرفته است. در ادامه تحقیق تا حد امکان ریسک های موجود در این صکوک شناسایی شده اند و راهکارهای مقابله با هر کدام ارائه شده است. سپس به ارائه مدل ارزش گذاری مناسب برای این نوع از صکوک پرداخته شده است. در نهایت باید گفت، در این تحقیق ابتدا آسیب شناسی و ضرورت نیاز این نوع از اوراق بهادار اسلامی صورت گرفت و سپس اقدام طراحی و ارایه مدل عملیاتی موردنیاز برای این نوع صکوک شد و بعد از آن تحقیقاتی در زمینه ریسک و ارزش گذاری این اوراق صورت گرفت و می توان گفت که مجموعه نسبتا کاملی در رابطه با یک نوع صکوک خاص می باشد. البته این نکته را باید یادآور شد که قطعا تحقیقات و پیشنهادات آتی می تواند کارایی صکوک ارزی را افزایش دهد.

طراحی اوراق بهادار اسلامی یکی از موضوعات بسیار مطرح در دهه ی حاضر است به این دلیل که از طرفی ساختار اقتصاد بانکی برای تامین مالی شرکتهای تولیدی و خدماتی دچار مشکل شده است و از طرف دیگر نیاز به جذب سرمایه های خرد در جامعه برای رونق تولید و خدمت رسانی و کاهش تورم حس می شود. در این میان استفاده از اوراق سلف برای تامین مالی بخش تولید کمک شایانی در جهت بهبود سرمایه گذاری و تولید می کند که ما در این تحقیق به ترکیبی کردن اوراق سلف و دادن قابلیت تبدیل به سهام به آن اقدام کرده و این تغییر را از جهت فقهی و حقوقی ابتدا مورد بررسی قرار دادیم که در این بررسی دریافتیم اوراق سلف با گرفتن ویژگی قابل تبدیل به سهام شدن تغییری نمی یابد و ماهیت سلف خود را حفظ می کند و از لحاظ حقوقی هم مانعی بر سر راه آن ایجاد نمی شودو از بعد حقوقی هم پذیرش می شود. در ادامه به بررسی و شناخت ریسکهای این نوع اوراق پرداختیم و پس از شناسایی آنها روش های کنترل آنها را بیان کردیم. در ادامه چارچوب حسابداری اوراق را مورد بررسی قرار دادیم و استانداردهای حسابداری لازم را تبیین کردیم. در نهایت از نتایج این پژوهش امکان سنجی طراحی اوراق سلف قابل تبدیل به سهام و ابزارهای دیگر اسلامی بوده است. البته توجه به حفظ ساختار اسلامی اوراق صکوک اهمیت ویژه در جذابیت آن در جذب مشتری را دارد. در این تحقیق به منظور پوشش ریسک از روش های کنترل کیفیت آماری و متودولوژی دسته بندی ریسک استفاده شده است.

بررسی رابطه حجم معاملات، تغییر قیمت و بازده سهام از موضوعاتی است که از سال 1959 تاکنون مورد توجه شدید محققان مالی و اقتصادی قرار داشته است و اهمیت این رابطه به گونه ای است که در وال استریت ضرب المثلهایی درباره حجم معاملات و تغیرات قیمت ساخته شده است. بورس اوراق بهادار و بازار سرمایه در ایران بازار جوانی است و گاها دیده شده است که خیلی از مبادله گران جزء در بازار سرمایه از حرکات حجم معامله و یا تغییرات قیمت برای تصمیمات آنی و کوتاه مدت خود چشم پوشی نمی کنند و تغییرات قیمت و حجم معاملات را ناشی از اخبار و اطلاعاتی می دانند که ممکن است به گوش آنها نرسیده باشد. در این مطالعه سعی شده است روابط همزمان و علی بین حجم معاملات و تغییرات قیمت و همچنین رابطه بین تغییرات حجم معاملات و نوسانات بازده سهام مورد بررسی قرار بگیرد. برای آزمون های فوق از حجم معاملات ماهانه کل بورس اوراق بهادار به عنوان حجم معاملات و تغییرات ماهانه شاخص به عنوان بازده در یک بازه زمانی از ابتدای سال 1380 تا انتهای سال 1391 که شامل یک دوره 12 ساله می باشد استفاده شده است. بری آزمون فرضیه های تحقیق از مدل های ریشه واحد برای بررسی مانایی داده ها، مدل خود رگرسیون برداری (var) برای بررسی ارتباط همزمان، آزمون علیت گرنجر برای بررسی رابطه علی و مدل مارکف سوئیچینگ جهت بررسی ارتباط بین تغییرات حجم معاملات و نوسانات بازده استفاده شده است. نتایج این تحقیق ارتباط همزمان بین حجم معاملات و بازده سهام و یک ارتباط بازخوردی (دو طرفه) بین حجم معاملات و بازده سهام را تأیید کرده است اما این فرضیه که حجم معاملات علیت بازده سهام می باشد و اطلاعات به صورت همزمان به بازار وارد می شود تأیید نشده ولی این فرضیه که بازده سهام علیت حجم معاملات می باشد تأیید شده است. همچنین با توجه به شناسایی سه رژیم صفر (رکود)، رژیم یک (رونق اقتصادی اول) و رژیم دو (رونق اقتصادی دوم) فرضیه ارتباط بین تغییرات حجم معاملات و نوسانات بازده سهام تأیید به گونه ای که در رژیم رونق دوم یک ارتباط مثبت در سطح معناداری کمتر از 1 درصد پذیرفته شده است.

یکی از معیارهای مالی مهم در شرکتهای فعال در بورس اوراق بهادار، سود خالص است و سرمایه گذاران بورس همواره به دنبال راهی بودند که بتوانند آن را پیش بینی نمایند. ارزش افزوده اقتصادی (economic value added) نیز به عنوان یک شاخص مالی، از کاراترین راههای تشریح کمّی بازدهی شرکت و از مهمترین معیارهای داخلی ارزیابی عملکرد به شمار می رود. مبنای پژوهش حاضر تشریح و مقایسه میزان ارتباط eva با سود خالص بانک قوامین و سایر بانکهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر با توجه به مطالعه بر روی بانک قوامین و اضافه شدن آن به بانکهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، 11 بانک بوده که با در نظر گرفتن 5 سال اطلاعات مالی و پس از حذف داده های پرت، تعداد نمونه برابر با 53 سال- شرکت طی سالهای 1388 الی 1392 گردید. ضریب تعیین رابطه eva و سود خالص در بانک قوامین 71.6% محاسبه گردید که قدرت بیشتر این رابطه را به نسبت سایر بانکها که ضریب تعیین رابطه eva و سود خالص در آنها 17.9% محاسبه گردید، اثبات نمود. نتایج مطالعه نشان داد که به دلیل اینکه هزینه سود سپرده گذاران در صورت سود و زیان بانک محاسبه شده و مانده سپرده ها از سرمایه بکارگرفته شده در محاسبه eva خارج می شود، با افزایش سرمایه بکارگرفته شده در بانک قوامین، ارزش افزوده اقتصادی کاهش می یابد.

بازار های مالی در سال های اخیر گسترش زیادی داشته اند و به طبع آن و بنابر نیازهای جدید، ابزار های مالی جدیدی نیز پدید آمده اند. ابزار های جدید نقش سازنده ای در بازار های مالی دارند و رشد و توسعه ابزار های مالی موجب رشد و توسعه بازار می شود و موجب شکوفایی اقتصاد یک کشور می شود. جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یک کشور در حال توسعه، دارای بازار مالی پر پتانسیل و رو به رشدی است. با توجه به این شرایط وجود ابزار های مالی جدید برای این بازار رو به رشد، امری ضروری می باشد. طراحی ابزار های مالی جدید با استفاده از قواعد اسلامی می تواند کمک شایانی به بازار ایران و دیگر بازار های مالی اسلامی کند. با توجه به مطالب ذکر شده هدف این تحقیق طراحی ابزار مالی با توجه به اصول مطرح شده در دین اسلام و استفاده از عقود اسلامی، می باشد. در این تحقیق ابتدا بازار های مالی و ابزار های مالی نوینی که در حال حاظر در سطح دنیا مورد استفاده قرار می گیرند، بررسی می شود که مهمترین آنها که مورد توجه این تحقیق است ابزارهای مشتقه می باشند. ابزارهای مشتقه، ابزار های نوین مالی هستند که ارزش آنها از ارزش یک دارایی که مورد معامله قرار می گیرد، مشتق می شود. در مرحله بعد اصول و قواعد شرعی قراردادها بررسی می شوند که به دو بخش قواعد کلی و جزئی تقسیم می شود. قرارداد مورد نظر این تحقیق بیع شرط است که عبارت است از یک قرارداد بیع که در آن فروشنده با توجه به شرایطی، حق فسخ معامله را دارد. پس از بررسی بیع شرط از لحاظ حقوقی، با توجه به خصوصیات بیع شرط که در آن اختیار فسخ معامله وجود دارد، حال می توان مدل هایی از ابزار مشتقه را بر اساس بیع شرط طراحی کرد. سه مدل کلی بر اساس موضع دارای حق فسخ و نیز یک مدل برای فروش استقراضی معرفی می گردد.

امروزه توسع? بازارهای سرمایه و به کارگیری هر چه بهتر و بیشتر از ابزارهای مالی اسلامی موجود و جدید یکی از مهمترین دغدغه های اقتصاددانان و سرمایه گذاران است. یکی از قراردادهایی که مورد بحث قرار گرفته و دارای چالش زیادی بوده است که نیاز به آن در بازار سرمایه ایران احساس می شود فروش استقراضی سهام است. فروش استقراضی مزایای متعددی برای سرمایه گذاران و همچنین بازارهای سرمایه ایجاد می کند ولی سازوکار فروش استقراضی به شکل متداول آن، از دیدگاه فقهی مورد تآیید نیست و قابل به کارگیری در بازارهای اسلامی نمی باشد. بنابراین برای بهره گیری از مزایای این سازوکار معاملاتی، مستلزم طراحی و ارائ? روشهای جایگزینی مبتنی بر عقود اسلامی می باشیم. در این پژوهش ابتدا سازوکار فروش استقراضی سهام و جزییات این معامله بیان شده است، سپس مباحث مالی این قرارداد از قبیل مزایا و معایب آن و ریسک های محتمل در آن مورد بررسی قرار گرفته و در بخش بعد نیز به بررسی مبانی فقهی و حقوقی قرارداد فروش استقراضی به عنوان رکن اصلی قراردادهای حال حاضر در جوامع اسلامی پرداخته شده است، و در نهایت روشهای جایگزینی برای قرارداد فروش استقراضی مطرح شده است.