کنایه به عنوان بیانی غیرمستقیم و تامل برانگیز ازموضوعات گوناگون، ضمن آن¬که بُعد هنری وخیال-پردازی سخن ادبی را ارتقا می¬دهد، به شاعر و نویسنده این مجال را می¬بخشد که معانی و مضامین دشوار را با بیانی آشنا و قابل فهم و در عین حال فشرده به ذهن مخاطب منتقل و آن را نهادینه نماید.در بین بزرگان ادب فارسی مولانا در آثار گران¬قدرش از این ظرفیت هنری و تصویری بهره بسیاری برده است. این پایان¬نامه با عنوان«بررسی و تحلیل کنایه و کارکردهای آن در غزلیات مولانا» به بررسی انواع کنایه از دو جنبه کمی و کیفی در غزلیات پرشور این شاعر عارف پرداخته است.هم¬چنین کنایه از لحاظ قریب وبعید بودن مورد ارزیابی قرار گرفته است،مولانا با بسامد بالایی از کنایات قریب استفاده می¬کندکه این امر گرایش وی را به ساده¬گویی نشان می¬دهد.کنایه را از لحاظ صفت،موصوف،فعل نیز مورد بررسی قرار می¬گیرد. نگارنده در پنج فصل این پژوهش با استخراج و دسته¬بندی کنایات غزلیات مولانا کوشیده است تا با اتکا به جداول آماری، تصویری روشن از کنایات این اثر ارائه دهد و برای تکمیل این پژوهش ، علاوه بر شواهد و تحلیل های لازم در فصل چهارم، در فصل پنجم اثر خود فرهنگ¬نامه¬ی کاملی از کنایات غزلیات مولانا بیفزاید تا امکان سنجش و بهره¬مندی بیشتر را نسبت به موضوع برای خواننده فراهم سازد .