نام پژوهشگر: مهدی درافشران

تعیین سهم آب زیر حوضه های بالادست سد مخزنی دز به منظور مدیریت خشکسالی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  مهدی درافشران   شوکت مقیمی

منابع آب تجدید شونده بعنوان شریان حیاتی و بستر ساز توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع در مناطق خشک و نیمه خشک بحساب می آیند. بدلیل اهمیت این منابع نیازهای بخش های رقابتی کشاورزی،صنعت،شهری،محیط زیست و آبزیان سامانه های زیر بنایی مانند سدها و شبکه های آبیاری سطحی و تاسیسات مرتبط نقش بسزایی در تحقق اهداف توسعه جوامع ایفا می نمایند. رودخانه دز یکی از پرآب ترین و زلال ترین رودهای ایران و جهان به شمار می آید که از به هم پیوستن پنج رودخانه به نام های رود بختیاری، سزار، تیره و رودماربره به سرچشمگی اشترانکوه و رود زالکی(زلقی) که از قالی کوه سرچشمه می گیرد، تشکیل شده و تغذیه می گردد. این رود پس از گذشتن از جنوب لرستان به شمال خوزستان رسیده و وارد منطقه الوار گرمسیری، اندیمشک، سردشت و دزفول می شود که در 23 کیلومتری شمال شرق اندیمشک سدی با ماهیت مخزنی(برق-آبی) به نام سد ساخته شده که در سال 1336 توسط ایتالیایی ها شروع به ساخت و در 23 اسفند 1342 مورد بهره برداری قرار گرفته است که با دریاچه ای به وسعت 65 کیلومتر مربع و حجم مخزنی معادل با 3/3 میلیارد مترمکعب آب را در خود ذخیره می کند. و از طرفی سد تنطیمی با حجمی برابر با 14 میلیون مترمکعب جهت تنظیم 24 ساعت آب موردنیاز کشاورزی در شمال شرق شهر دزفول در پایین دست این سد مخزنی ساخته شده است. باتوجه به خشکسالی اخیر که باعث ایجاد مشکل برای کشاورزان پایین دست سد مخزنی دز شد که به دلیل عدم مدیریت کنترل و نگه داشت به موقع سیلابها در زمان مناسب بوده ، لازم به نظر می رسید برای عدم تکرار این کمبود با توجه به آمار پنجاه ساله زمان اوج سیلاب ها و بهترین زمان برای تخلیه مخزن و همچنین سهم هرکدام از سرشاخه های مخزن به منظور مشخص نمودن بهترین زمان برای آبگیری سد تحقیقاتی صورت گیرد که در این راستا پس از اتمام این پایان نامه سهم جریان هر کدام از سرشاخه های مخزن سد دز منتهی به ایستگاه تله زنگ و همجنین بهترین ماه ها برای آبگیری سد مشخص شده است .