نام پژوهشگر: محبوبه کرمیان

تطبیق جنبه های اسطوره ای مهرگان با اساطیر مشرق زمین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - دانشکده علوم انسانی 1390
  محبوبه کرمیان   نواز الله فرهادی

اسطوره از باور و عقاید مردمان باستان سرچشمه می گیرد، به شکل دین در می آید و اعیاد و آیین ها و جشن ها را به وجود می آورد. مهرگان جشن و آیین باستانی است که از دین مهر گرفته شده است. دین مهر ریشه در اسطوره ی ایزد مهر دارد. مهرگان نیز مانند جشن های دیگر دارای جنبه های اسطوره ای است. اکثر کتابهایی که درباره ی اعیاد باستانی نوشته شده اند، نگاهی نیز بر مهرگان داشته اند. کتابهای تاریخی از قبیل تاریخ بیهقی، تاریخ بلعمی و تاریخ سیستان به طور خلاصه توضیحاتی درباره مهرگان آورده اند اما به طور مستقل تحقیقی در مورد وجوه و کیفیت مهرگان ارائه نشده است. در این رساله تلاش بر آن است که جنبه های اسطوره ای این جشن با اساطیر مشرق زمین تطبیق داده شود. به همین منظور ابتدا نگاهی به آیین مهر، مفهوم و درون مایه ی اسطوره های ملل شرق(ایران، بین النهرین، هند، چین، ژاپن) شده و در ادامه به تعریف و بررسی مهرگان و جنبه های اسطوره ای آن و در پایان تطبیق این جنبه ها با اساطیر مشرق زمین پرداخته شده است.