پژوهش حاضر با هدف بررسی و تعیین مبانی، ساختار و ویژگی های کتاب درسی در دوره متوسطه با رویکرد فعال انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی ـ زمینه یابی است. سوالات پژوهش عبارتند از: ویژگی های روانشناختی دانش آموزان دوره متوسطه، ویژگی های دوره آموزشی متوسطه، ساختار و ویژگی های کتاب درسی دوره متوسطه با توجه به ویژگی های دانش آموزان این دوره و ویژگی های خود دوره آموزشی برمبنای رویکرد فعال کدامند؟ برای پاسخگویی به سوال اول و دوم پژوهش از روش مطالعه کتابخانه ای و فیش برداری هدفمند استفاده شد. برای پاسخگویی به سوال سوم از پرسشنامه محقق ساخته که بر روی نمونه 40 نفری از کارشناسان سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی و اساتید دانشگاه های تهران و علامه طباطبایی و خوارزمی که به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب و از نظرات ایشان استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل سوالات پرسشنامه از روش میانگین وزنی و برای بررسی تفاوت نظرات بین کارشناسان و اساتید از آزمون t مستقل استفاده شده است. نتیجه گیری که از مباحث ارائه شده می توان کرد این است که برای فعال کردن دانش آموز در جریان یادگیری علاوه بر استفاده از روش های تدریس فعال تدوین کتب درسی به شیوه فعال ضروری می نماید وتدوین فعال کتاب درسی باید در ساختار کتاب درسی که متشکل از قسمت های سه گانه می باشد ضروری است. بعلاوه باید کتب درسی با توجه به ویژگی های دانش آموزان هر دوره و ویژگی های خود دوره آموزشی تدوین شود تا از ویژگی ها و تنگناهای هر دوره و دانش آموزان آن دوره برای تدوین بهتر سود جست.