نام پژوهشگر: جواد طالبی

نگرش سنجی نخبگان ایرانی در قبال بازتاب های انقلاب اسلامی ایران بر بیداری اسلامی، مصر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1393
  جواد طالبی   مجید عباسی

نویسندگان و نظریه پردازان، نخبگان را به روش ها و انواع مختلفی تقسیم بندی کرده اند. مرز میان نخبه و غیر نخبه همان طور که دکتر کاووس سیدامامی در کتاب پژوهش در علوم سیاسی آورده است، بستگی به منظور پژوهش و نوع اطلاعاتی که پژوهشگر مایل به دریافت آنها است خواهد داشت. بنابراین منظور پژوهشگر این پایان نامه از نخبگان ایرانی، دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری مجموعه علوم سیاسی و روابط بین الملل که در دانشگاه های ایران مشغول به تحصیل هستند می باشد. در این پایان نامه از روش پرسشنامه ای برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است که 40 سوال در قالب جواب های 5 گزینه ای(کاملاً موافقم، موافقم، نظری ندارم، مخالفم، کاملاً مخالفم)، طرح شده است که بین دانشجویان دانشگاه های مشهد، اصفهان، رشت، قزوین و علامه طباطبایی(ره) توزیع شده است. بنابراین جامعه آماری این پرسشنامه را این 5 دانشگاه تشکیل می دهند. به نظر پژوهشگر، بیداری اسلامی یعنی احیای مجدد اصول و مبانی دین در عرصه حکومت و سیاست، از نظر حوزه زمانی(بیداری اسلامی در این پایان نامه)، از خودسوزی یک جوان دستفروش تحصیلکرده تونسی در 17 دسامبر 2010 آغاز می شود و تا سقوط رژیم های بن علی در تونس، قذافی در لیبی، و حسنی مبارک در مصر و ادامه یافتن این اعتراضات از سوی انقلابیون در منطقه ادامه می یابد. در خصوص تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر این انقلاب ها و جنبش ها نظرات مختلفی ارائه شده است. در مجموع می توان این طور بیان کرد که انقلاب اسلامی، تأثیر و بازتاب آن بر دیگر کشورها بستگی به فاصله جغرافیایی، ایدئولوژی حاکم بر آن کشور، گفتمان های اصلی و از همه مهمتر میزان اشتیاق مردم کشورها به پذیرش ایدئولوژی و گفتمان های اسلامی_دینی ایران دارد. در این شرایط میزان و نحوه بازتاب های انقلاب اسلامی ایران در کشورهای مختلف، متفاوت می باشد. در برخی از کشورها گفتمان انقلاب اسلامی به قلب حکومت و مردم آن کشور نفوذ کرده است و در بعضی دیگر مردم و رجال سیاسی آن کشورها از انقلاب اسلامی و اصول آن، شناخت چندانی ندارند. با توجه به اینکه در داخل ایران، راجع به آرمان های انقلاب اسلامی نظرات مختلفی وجود دارد، پژوهشگر در این پایان نامه تلاش کرده است که نظرات دانشجویان مرتبط با موضوع را مشخص نماید. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار(spss) نشان داد که همبستگی مثبت و معناداری بین سوالات و متغیر مربوط به آن وجود دارد. همچنین این داده ها نشان داد که هر خرده متغیر، تأثیر مثبت بر متغیر وابسته دارد و متغیر وابسته نیز رابطه معناداری با متغیر اصلی دارد. با توجه به نتایج به دست آمده از مصاحبه های صورت گرفته و توزیع و جمع آوری پرسشنامه ها در مورد تحولات منطقه ای( بیداری اسلامی)، اسلام و ارزش های دینی، یکی از مهم ترین عوامل در شروع این تحولات در منطقه می باشد. ولی در این میان عوامل دیگری نیز وجود دارد که در کند شدن حرکت این وقایع به سوی انقلاب و مرحل? تثبیت نظام بعد از انقلاب تأثیر داشته اند. از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: عدم وجود اتحاد میان انواع نخبگان در کشورهای تحول پذیر. فقدان عامل رهبری در این کشورها. نبود اتحاد و همدلی در میان مردم این کشورها برای استقرار نظام جدید. اختلاف بنیادین میان احزاب در این کشورها راجع به اصول اساسی نظام جدید. وجود آمریکا در منطقه و دخالت در امور داخلی این کشورها. ایجاد ایران هراسی، اسلام هراسی و شیعه هراسی از طرف آمریکا و رژیم صهیونیستی. و عوامل دیگری که در طول تحقیق به آن ها اشاره می شود. کلید واژگان: انقلاب اسلامی، بیداری اسلامی، نخبگان، گفتمان انقلاب اسلامی