در پنجاه سال گذشته، تلاش های بسیار در راستای بررسی ارتباط سوء مصرف مواد و سازه های شخصیت انجام شده است. فرض وجود یک منش یا شخصیت اعتیادی در مفاهیم روانکاوی از وابستگی به مواد ریشه می گیرد. ارزیابی سه حوزه ی هم پوش، ویژگی ها، مشکلات و سازمان شخصیت در معتادان دربردارنده اطلاعات مهمی برای تعریف، شناسائی و درمان این گروه است. بررسی ها حاکی از آنند که ویژگی های شخصیت در شروع، گسترش و تداوم وابستگی به مواد نقش دارند. تازه ترین تحقیقات روانکاونه اختلال در روند شکل گیری و انسجام هویت فردی را در بروز اعتیاد به مواد مخدر عمده می دانند. افرادی که مصرف و وابستگی به متادون دارند، مجموعه ای از مصرف کنندگان مواد به شمار می روند، بررسی ابعاد شخصیتی این افراد و آشنایی با ویژگی ها و صفات شخصیتی آنها و در سطح وسیع تر آشنایی با آسیب های شخصیتی این جامعه خاص و مقایسه ی آن با گروه سالم، راهی برای شناخت بیشتر آنها و انتخاب درمان صحیح برای این گروه است. هدف این پژوهش، بررسی سازمان شخصیت در افراد وابسته به متادون و مقایسه ی آن با افراد سالم، بر اساس نظریه کرنبرگ و ابزار برخواسته از آن(stipo)، بوده است. افراد مورد مطالعه، تعداد 46 نفر از شهروندان شهر سمنان بودند که به دو گروه 23 نفره، گروه وابسته به متادون و گروه سالم تقسیم شدند. افراد گروه وابسته به متادون، مراجعان به مراکز ترک اعتیاد قومس و ناجی در شهر سمنان بودند و گروه سالم نیز با توجه به ویژگی های سن، تحصیلات و تاهل مشابه گروه وابسته به متادون، به صورت در دسترس انتخاب و مصاحبه ی ساختار یافته سازمان شخصیت (stipo) و پرسشنامه ی چند وجهی میلون- سه بر روی آنها اجرا شد. طرح تحقیقی حاضر از نوع علی – مقایسه ای است. یافته های پژوهش نشان داد که افراد وابسته به متادون، در حیطه های هویت، روابط موضوعی، دفاع های ابتدائی، پرخاشگری و ارزش های اخلاقی در مصاحبه ی stipo از سازمان آشفته تر و در مقوله های ضد اجتماعی، دیگر آزار، وابستگی به مواد و وابستگی به الکل، در پرسشنامه میلون- سه از وضعیت بدتری نسبت به گروه سالم برخوردار بودند. یافته های این پژوهش نشان داد که تشخیص اختلال های سطحی و شدید شخصیت بر اساس نظریه روابط موضوعی کرنبرگ امکان پذیر است. مصاحبه ساختار یافته سازمان شخصیت (stipo) قادر است به خوبی سازمان شخصیت را در افراد وابسته به متادون بررسی کند. البته تشخیص اختلالات شدید شخصیت بسیار راحت تر از تشخیص اختلالات سطحی شخصیت می باشد.