در این پژوهش،با تبیین اسناد موقوفات، بالاخص وقفنامه و وظایف متولی و ناظرین موقوفه در قوانین،در ابعاد مختلف کوشیده ایم،تا سند قابل بهره برداری برای مرتبطین با موقوفات جمع آموری نمائیم و با بهره گیری از قوانین عام و خاص در خصوص وقف و حتی رویه قضایی و مبانی فقهی و حقوقی به تبیین روشن تر مسئولیت های حقوقی اداره کنندگان وقف و نیز خود شخصیت حقوقی موقوفه بپردازیم.در این پژوهش،با استفاده از منابع حقوقی و قوانین مختص به نهاد حقوقی وقف و نیز منابع فقهی و.... بیان خواهیم کرد که موقوفات و اداره کنندگان آن اعم از متولی،ناظر، نماینده آنان و... در اعمالی که انجام می دهند و یا هر نوع تعدی و تفریط نسبت به وظایف و اختیارات خود دارای مسئولیت های مدنی،قراردادی و حتی کیفری می باشند.