این پژوهش بر آن است تا بر پایه روش تحقیق تاریخی و با هدفِ ایجاد ارتباطی نظری و استدلالی بین گونه شناسی مدارس تهران و شیوه آموزش، روند تحولات مدارس تهران در دوران گذار و نقش آموزشی آنها را از دریچه تحولات آموزشی مورد توجه و بررسی قراردهد و پرسش: دگرگونی شیوه ها و نظام های آموزشی چه تغییراتی در ساختار گونه شناسی مدارس تهران ایجاد کرده است؟ بررسی ها نشان داد: فرایند آموزش در تعامل با فضای باز، به دلیل فضاهای گردهم آورنده، امکان تمرین کار گروهی و انعطاف پذیری می تواند در افزایش شوق یادگیری بسیار تأثیرگذار گردد. مشخص شد گونه مدارس سنتی ایران با توجه به نقش فعال آموزشی برای فضای باز شکل گرفته، به عنوان ابزاری آموزشی و در جریان تعلیم مطرح بوده و در ارتباط با محله به کانون تعاملات اجتماعی نیز تبدیل شده است گونه شناسی مدارس تهران در دوران گذار، تحت تأثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی و در پاسخ به دگرگونی های نظام و محتوای آموزش شکل گرفته است؛ متنوع است و با گسست از گذشته و نوآوری در گونه شناسی شکل گرفته است. و در نتیجه این رساله، گونه شناسی مطلوب برای بررسی و طراحی فضای آموزشی تدوین شد و مفهومی به نام «منظر آموزشی» ارائه گردید.