نام پژوهشگر: سید هدایت موسوی

بررسی زیبایی شناسانه بلاغی دیوان اشعار امام خمینی(ره)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات 1394
  سید هدایت موسوی   عیسی نجفی

موضوع این تحقیق اختصاصاً بررسی زیبا شناختی دیوان امام(ره)می باشد،اگرچه اطلاعاتی راجع به زندگی آن بزرگوار را هم در خود دارد اما غرض اصلی همان بررسی نگاه شاعرانه امام است، دراین باره بایدگفت که به طور کلی امام هرگز سر شعر و شاعری نداشت و خود را به این پیشه سرگرم نساخته بود؛ بزرگترین دلیل آن از دید علوم قدوی سادگی زبان و تصاویرامام می باشدبرای مثال بسامدبسیارزیاد و قاطع تشبیه مرسل و مفصل و یا تشبیهات محسوس به محسوس است؛ آن عاشق صادق هرگاه از ادای وظیفه و رسالت خویش فراغتی حاصل کرده شرح درد مهجوری خویش را در قالب الفاظ و کلمات موزون نگاشته است. با اینکه امام از یک سو متعهد ترین شاعر ایران است چون ایشان به عنوان مرجع تقلید تعهد تربیت و ارشاد دارد و از سوی دیگر شعر او که از کارش جداست، هیچ تعهدی به سیاست و حکمرانی ایشان ندارد، از این جهت حضرت امام چهره ای منحصر به فرد در کل تاریخ ادبیات ایران است، ازجهت اینکه شعرش همه چیزاست و از سوی دیگرهیچ. امام(ره) برای دل خویش شعر سروده است و هنگام سرایش آنها از هر قید و بندی آزاد است به استثنای تربیت دینی و عرفانی خویش؛ شایدبه همین خاطربوده است که امام در زمان حیات خویش اجازه چاپ و انتشار اشعارخود به هیچ کس نداده است. این پایان نامه با روش کمی – کیفی و با هدف بررسی زیبای شناختی دیوان ایشان به نگارش درآمده است. پایان نامه در پنج فصل تهیه گردیده است، فصل اول پایان نامه به کلیات تحقیق اختصاص داده شده است. فصل دوم تحقیق مبانی نظری است و به بررسی عنصر زیبایی شناختی و مفاهیم آن تعلق دارد. فصل سوم زندگی حضرت امام خمینی(ره) را دربرگرفته است. درفصل چهارم پایان نامه دیوان ایشان به لحاظ زیبایی شناسی مورد بررسی قرار گرفته و در فصل پنجم مفاهیم عرفانی در دیوان ایشان آورده شده است.مهمترین یافته تحقیق اینکه تشبیه، به عنوان یکی از پرکاربردترین ابزار بلاغی در شعر ایشان است. برخلاف آنکه در فرضیهها احتمال میرفت که بیشترین بسامدها به استعاره اختصاص داشته باشد.