نام پژوهشگر: مهناز فرزاد

طراحی شهری پایدار در جهت ارتقاء کیفیت محورهای اصلی شهرها (نمونه موردی: خیابان 22بهمن شاهرود)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1387
  مهناز فرزاد   محمود نصیری انصاری

شهر و فضاهای شهری آن بستر تعاملات اجتماعی ، رویدادهای گوناگون و فعالیتهای روزمره مردم یک شهر هستند. در این میان،خیابانها عمده ترین، مهم ترین و ابتدایی ترین فضاهای شهریند. محورهای اصلی شهرها، مهمترین خیابانهای شهری هستند که عمده مراکز خرید و حجم رفت و آمد مردم را در خود جای داده اند.لذا کیفیت این فضاها، عاملی تأثیرگذار بر کیفیت کل شهر است. کیفیت از مباحث مهم و زیربنایی دانش طراحی شهری است. بطوریکه امروزه طراحی شهری را چنان تعریف می نمایند که به نوعی ارتقاء کیفیت محیط در معنای عام بیانجامد. کیفیت فضاهای شهری و معیارهای دستیابی به آن در طراحی شهری، موضوعی است که نظریه پردازان زیادی بدان پرداخته و هریک با رویکردی متفاوت آن را بررسی کرده اند. با ورود مفهوم پایداری در طراحی شهری و شکل گیری رویکرد جدیدی با عنوان طراحی شهری پایدار، لزوم بررسی ارتباط میان این دو مفهوم، یعنی پایداری و کیفیت طراحی شهری، مشخص می شود. اینکه تا چه حد این دو مقوله به یکدیگر وابسته اند و اصولا چگونه بر هم تأثیر می گذارند و اصول و معیارهای آنها در طراحی محورهای اصلی شهرها کدامند، موضوع این پایان نامه است. ارتقاء کیفیت طراحی شهری در تمام ابعاد آن می تواند موجب پایداری فضاهای شهری و از جمله محورهای اصلی شهرها شود. در واقع بدون لحاظ کیفیت در طراحی شهری امکان دستیابی به پایداری در شهرها وجود ندارد. ارتقاء کیفیت بعد ریخت شناسانه، ادراکی، اجتماعی، بصری، عملکردی، زمانی، اجرایی و زیست محیطی طراحی شهری می تواند اهداف پایداری را در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیطی برآورده سازد و برعکس پایدار کردن فضاهای شهری به ارتقاء کیفیت ابعاد طراحی شهری می انجامد . مقایسه معیارهای پایداری و کیفیت در طراحی شهری نشاندهنده همین امر است. خیابان 22بهمن،مهمترین محور اصلی شهر شاهرود است که در بافت تاریخی آن نیز قرار گرفته است.طراحی این محور بر اساس اصول و معیارهای ارتقاءکیفیت ابعاد طراحی شهری نشان می دهد که این امر می تواند باعث پایداری اقتصادی، اجتماعی و محیطی آن نیز شود.