قارچ aspergillus parasiticus ، یکی از مهمترین عوامل فساد محصولات کشاورزی و مواد غذایی است و دارای پراکنش وسیع جهانی می باشد. این قارچ از محصولاتی چون پسته، بادام، ذرت، بادام زمینی، گندم و پنبه دانه جداسازی و معرفی شده است. به علاوه یکی از مهمترین دلایل تحقیقات فراوان روی این قارچ توانایی تولید زهرابه آفلاتوکسین است که سرطان زایی آن به اثبات رسیده است. آفلاتوکسین از جنبه بهداشتی و اقتصادی بسیار دارای اهمیت است و صادرات و واردات محصولات کشاورزی عمده ای را تحت تاثیر قرار می دهد. کنترل این قارچ با روش های سنتی به دلیل تولید اندام های مقاوم نظیر اسکلروت در خاک با مشکل مواجه است و رضایت بخش نیست. در سالهای اخیر جستجو جهت کنترل بیولوژیکی عوامل بیماریزای موجود در خاک توجه زیادی را به خود جلب نموده است. اکتینومیست ها با خصلت پراکنش گسترده، رشد ریسه ای در خاک، اثرات بازدارندگی روی میکروارگانیسم ها و تولید متابولیت های ثانویه متنوع از لحاظ شیمیایی همچون آنتی بیوتیک ها، به عنوان عوامل مقتدر کنترل بیولوژیکی علیه بسیاری از عوامل بیماریزای گیاهی به شمار می روند و همچنین می توانند در استقرار موازنه میکروبیولوژیکی در خاک، نقش فعالی داشته باشند. بر این اساس با هدف بدست آوردن جدایه های آنتاگونیست علیه قارچ مذکور از اکتینومیست های خاکزی باغ های پسته مناطق مختلف استان کرمان، مجموعاً 52 جدایه غربالگری شد. پس از آن به منظور تعیین توانایی جدایه های اکتینومیست بدست آمده در تولید ماده ضد قارچی علیه قارچ مذکور، آزمون زیستی انجام شد. از مجموع شش جدایه فعال، جدایه اکتینومیست 428، دارای بیشترین اثر آنتاگونیستی به صورت قارچ ایستایی (fungistatical) علیه a. parasiticus بود. با انتقال جدایه مزبور به کشت مایع منحنی تولید ماده موثر آن تعیین شد. این جدایه بعد از قرار گرفتن در معرض کلروفرم اثر ضدقارچی خود را روی قارچ a. parasiticus حفظ نمود. بررسی ویژگیهای بیوشیمیایی جدایه اکتینومیست 428 نشان داد که ماده فعال ضد قارچی این جدایه قطبی بوده و در آب حل می شود ولی قابلیت حل شدن در کلروفرم و هگزان را ندارد. درآزمایش مربوط به تعیین دمای غیر فعال کننده ماده موثر این جدایه تا دمای c?70 فعالیت بیولوژیک خود را حفظ نمود و پایداری آن تحت شرایط آزمایشگاهی 54 روز اندازه گیری شد. حداقل غلظت بازدارندگی از رشد (mic)، با استفاده از حلالیت ماده خشک عصاره جدایه فعال در حلال آب مقطر mg/cc 5/12 مشخص شد. در آزمایشات گلدانی، با استفاده از یک طرح آزمایش فاکتوریل 3x5 تاثیر حالات مختلف تقابل جدایه 428 اکتینومیست با a. parasiticus (5 سطح فاکتور a) و سه نوع بافت خاک عمده باغ های پسته استان کرمان (3 سطح فاکتور b) به طور همزمان بر روی جمعیت قارچ مذکور بررسی شد و در روزهای 10، 15 و 20 بعد از تقابل از گلدان ها نمونه برداری و کلونی های a. parasiticus شمارش شد. داده های حاصل تجزیه واریانس شد و مقایسه میانگین های سطوح فاکتور های a وb با استفاده از آزمون توکی انجام شد. در هر سه روز قارچ در بافت لوم شنی به صورت معنی دار بهتر از دو نوع بافت دیگر کنترل شده بود. همچنین با مقایسه میانگین های فاکتور a (نحوه تقابل) مشخص شد که اضافه کردن ماده خشک عصاره به خاک و اضافه کردن جدایه اکتینومیست 10 روز زودتر از قارچ به خاک، با شاهد و سایر حالات اختلاف معنی دار دارند. ازآنجا که طی مطالعات آزمایشگاهی اثر آنتاگونیستی جدایه 428 اثبات گردید و آزمایشات گلدانی نیز آنرا تایید کرد باید آنرا به عنوان یک عامل موثر در کنترل بیولوژیک قارچ a. parasiticus مورد مطالعه فراتر مزرعه ای قرار داد و باید ژن مسئول تولید ماده موثر جدایه های فعال را شناسایی و مورد مطالعه قرار داد و در صورت امکان جهت تولید گیاهان تراریخت مقاوم به آلودگی جهت به حداقل رساندن غلظت زهرابه های آفلاتوکسین در فرآورده های پس از آن، بکار گرفت.

بیماری ریشه گرهی (root- knot nematode disease (به عنوان یکی از مهمترین بیماری های گوجه فرنگی محسوب شده و خسارت زیادی به این محصول وارد می سازد. مهمترین گونه های خسارت زا ی این جنس شامل meloidogyne arenaria , m. incognita , m. javanica و m. hapla می باشد. روش های متعددی برای کنترل این نماتود پیشنهاد شده و از آنجا که مبارزه شیمیایی با این نماتود در شرایطی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست و ممکن است باعث بهم خوردن تعادل بیولوژیک خاک گردد، لذا یکی از روش های مفید در این زمینه، کنترل بیولوژیک است. در این بررسی به منظور تعیین پتانسیل ضد نماتودی چندین جدایه اکتینومیست، قارچtrichoderma harzianum ، عصاره گیاه شاهدانهcannabis sativus و سم cadusafos به عنوان عوامل بیوکنترل علیه نماتود ریشه گرهیm. javanica مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه برداری از گلخانه های آلوده به این بیماری در منطقه زرند استان کرمان انجام شد. سپس نماتود به روش تک توده تخم(single egg mass) بر روی میزبان حساس (گوجه فرنگی) در گلخانه تکثیر گردید. گونه نماتود بر اساس روش های مورفومتریک، m. javannica تشخیص داده شد. بررسی های آزمایشگاهی با تیمارهای مذکور بر روی مرگ و میر 100 لارو سن دوم نماتود انجام و بهترین تیمار به ترتیب عصاره گیاه شاهدانه، قارچ تریکودرما و جدایه اکتینومیست plicatus streptomyces بودند. آزمایش گلخانه ای بر روی سه رقم گوجه فرنگیyekta , leader و money maker آلوده به 2000 لارو سن دوم نماتود و تیمار های عصاره (c. sativus)، بهترین جدایه اکتینومیست در تست های آزمایشگاهیs. plicatus ، قارچt. harzianum و سم cadusafos با طرح بلوک کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل در چهار تکرار انجام گرفت و شاخص های رشدی مانند طول ساقه و ریشه ، وزن خشک ساقه و ریشه وتعداد گال اندازه گیری شد. با توجه به تجزیه و تحلیل داده هاکه با استفاده از نرم افزار آماری sas انجام گرفت، مشخص شد که تمام تیمار ها نسبت به شاهد اختلاف معنی داری نشان می دهند. لازم به ذکر است که اثرات ضد نماتودی عصاره گیاه شاهدانه و جدایه اکتینومیستplicatus s. ، برای نخستین بار در دنیا تعیین شده است و با توجه به کارایی های ارزیابی شده، تیمار های مورد بررسی می توانند سر آغاز راهی به منظور استفاده موثرتر از این عوامل باشد.

pectobacterium carotovorum subsp. carotovorum، عامل پوسیدگی نرم سبزیجات، از باکتری های مهم بیماریزای گیاهی است. کاربرد کنترل بیولوژیک در مرحله پس از برداشت و در انبار ها، عرصه پژوهشی نسبتاً جدیدی است که طی چند دهه گذشته پیشرفت های چشمگیری داشته است. در این تحقیق، اثرات آنتاگونیستی بیش از 70 جدایه از اکتینومیست های خاکزاد منطقه مس سرچشمه، علیه باکتری بیمارگر بررسی شد. از میان این جدایه ها، تعداد سه جدایه دارای فعالیت بازدارندگی مناسب و معنی دار علیه باکتری مولد بیماری بودند. در آزمایشات انباری که بصورت کاربرد مستقیم آنتاگونیست و در قالب طرح کاملاً تصادفی بر روی سیب زمینی انجام شد، جدایه-های مذکور به صورت معنی دار از گسترش آلودگی روی غده های سیب زمینی ممانعت نموده و توانایی بالقوه آن ها جهت کنترل این بیماری در مرحله بعد از برداشت به اثبات رسید. جدایه 701، با توجه به ویژگی های برتر نسبت به سایر جدایه ها، جهت مطالعات بیشتر انتخاب گردید. استخراج dna به روش ctab ازاین جدایه صورت گرفت، توالی ژن srrna16 آن، طی واکنش pcr تکثیر و سپس تعیین توالی قطعه مورد نظر و مقایسه آن با توالی های موجود در پایگاه ncbi، نشان از تعلق این جدایه به اکتینومیست های جنس streptomyces و قرابت بسیار نزدیک آن با گونه streptomyces lividans strain tca20046 داشت.

قارچ rhizoctonia solani ag-1 به عنوان یکی از مهمترین قارچ¬های بیمارگر گیاه برنج است. اهمیت این قارچ در کشاورزی با توجه به ایجاد بیماری مخرب شیت¬بلایت در برنج روز به روز بیشترمی¬شود. مبارزه با این بیماری از طریق روش¬های کنترل بیولوژیکی مورد توجه متخصصین قرار گرفته است. اکتینومیست¬ها باکتری¬هایی گرم مثبت و رشته¬ای هستند که بخش اعـــظم میکروارگانیسم¬های خاک را در بر می¬گیرند و با خصلت پراکنش گسترده، رشد ریسه¬ای در خاک، توانایی در کلونیزه کردن سطح ریشه گیاه، اثرات بازدارندگی روی میکروارگانیسم¬ها و تولید متابولیت¬های ثانویه متنوع از جمله آنتی¬بیوتیک¬ها، به عنوان عوامل قوی در کنترل بیولوژیک علیه بسیاری از عوامل قارچی بیماریزای گیاهی به شمار می¬روند. در این تحقیق جهت کنترل بیولوژیک قارچ عامل شیت¬بلایت برنج، فعالیت آنتاگونیستی25 جدایه اکتینومیستی از مزارع برنج استان گیلان مورد بررسی قرار گرفت. غربالگری از طریق آزمون زیستی به روش دیسک-آگار صورت پذیرفت و سه جدایه استرپتومایسس g، 5 و uبیشترین اثر بازدارندگی از رشد بیمارگر مورد بررسی را داشتند. در ارزیابی¬های گلخانه¬ای ثابت گردید که جدایه¬های مذکور موجب کاهش قابل توجه شدت علائم بیماری می¬شوند. جهت تعیین هویت این جدایه¬ها، در سطح جنس، آنها مورد ارزیابی¬های مورفولوژیکی، خصوصیات شیمیایی و بررسی¬های مولکولی با استفاده از توالی ژن rrna s16 قرار گرفتند و هویت آنها به عنوان سه گونه متعلق به جنس استرپتومایسس مورد تایید قرار گرفت.

پژمردگی آوندی فوزاریومی ناشی از fusarium oxysporum و پوسیدگی ریشه طوقه گندمgraminearum f. یکی از بیماری های گندم در مناطقی است که گندم به طور وسیع کشت می شود. بیمارگر یک موجود خاکزی است، که به صورت ساپروفیتی تا مدتهای طولانی در مزرعه باقی می ماند و لذا کنترل و مبارزه با آنها بسیار مشکل است. در طول چندین سال اخیر، جنبه هایی از روابط گیاه- اکتینومسیت به طور گسترده ای مطالعه شده است. در این تحقیق ابتدا گونه هایf. oxysporum و graminearum f. از گندمهای اورزوئیه، سیرجان جدا شد و سپس در تلاش برای کشف میکرو ارگانیسمهای جدید بیوکنترل علیه قارچ f. oxysporum ، graminearum f. غربالگری نمونه های خاک شهرستانهای کرمان، بردسیر، اورزوئیه و سیرجان انجام شد. در حدود 120 جدایه اکتینومیست خالص از خاکهای زراعی شهرستانهای مذکور جدا شدند. در آزمون های زیستی کشت جامد و مایع، ازمیان این جدایه ها، تعداد چهار جدایه c0, c3, c101 و c118 دارای فعالیت بازدارندگی مناسب و معنی دار علیه قارچهای مولد بیماری بودند. همچنین درآزمایشات گلخانه ای که به صورت استفاده از سوسپانسیون جدایه های اکتینومیست و به دو روش، یکی در زمان کاشت و دیگری به صورت بذرمال انجام شد، جدایه های مذکور به صورت معنی داراز بروز علائم آلودگی روی گیاهچه های گندم ممانعت نموده و توانایی بالقوه آن ها جهت کنترل این بیماری به اثبات رسید. توانایی جدایه های مذکور در بیوکنترل قارچ بیمارگرf. oxysporum و graminearum f. توجه به خصوصیات بومی آنها، زمینه تحقیقات گسترده تر بیوشیمیایی و مولکولی را در آینده فراهم می آورد.

پالایش زیستی به معنای استفاده از موجودات زنده از جمله قارچ ها, باکتری ها و گیاهان برای از بین بردن آلاینده های زیست محیطی و کاهش اثرات سمی آنها بر سلامت انسان و محیط زیست است. این فناوری در سال های اخیر از اهمیت و توجه بسیار زیادی برخوردار شده است. مشکل آلودگی منابع آب و خاک ناشی از ترکیبات ارگانوفسفره در بسیاری از کشورهای دنیا مطرح است. در این مطالعه از خاکهای کشاورزی آلوده به این ترکیبات (به خصوص سموم کلروپایریفوس و دیازینون) در استان کرمان نمونه برداری صورت گرفت. نمونه های خاک با استفاده از محیط کشت نمکی معدنی غنی شده با سموم تجاری کلروپایریفوس و دیازینون با روشهای استاندارد آزمایشگاهی مورد غربال گری قرار گرفتند و سویه های باکتریایی با توانایی هیدرولیز و حذف بیولوژیکی ترکیبات ارگانوفسفره جداسازی شدند. برای اطمینان از قابلیت تجزیه سموم ارگانوفسفره توسط سویه های جداسازی شده, توانایی آن ها برای تجزیه و مصرف ماده موثره خالص متیل پاراتیون مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد که این جدایه ها دارای آنزیم های تجزیه کننده سموم ارگانوفسفره بوده و می توانند از این ترکیبات به عنوان منبع کربن و فسفر استفاده نمایند. شناسایی جدایه های باکتری غربال شده با استفاده از روشهای بیوشیمیایی و آزمون های فعالیت آنزیمی و همچنین تعیین توالی ژن کد کننده 16s rrna انجام شد. ده جدایه باکتری از گونه های pseudomonas putida, pseudomonas aeruginosa, stenotrophomonas maltophilia, acinetobacter radioresistens و ochrobactrum sp. به عنوان میکروارگانیسم هایی با قابلیت تجزیه زیستی ترکیبات ارگانوفسفره معرفی گردیدند.

بیماری پوسیدگی سر سیگاری موز، با عامل musicillium theobromae (turconi) zare & w. gams در غالب موزکاری¬های جهان اهمیت فراوانی دارد و در ایران نیز از گلخانه¬های شمال گزارش شده است. از آ نجایی که، در کنترل این بیماری، هیچ روش کنترل زیستی موثری، با استفاده از میکروارگانیزم ها و مواد طبیعی، به کار برده نشده است، استفاده از سموم قارچ¬کش برای کنترل بیماری الزامی است. از اینرو برای کاهش مصرف سموم و حفظ سلامت انسان و محیط زیست، ارزیابی روش های بیولوژیک در کنترل این بیماری ضروری می¬باشد. از آنجاییکه اکتینومیست¬ها، دارای سوابق موثری در بیوکنترل بیمارگر¬های گیاهی می باشند و بیش از نیمی از ترکیبات ضدمیکروبی جهان را تولید می¬نمایند لذا، به عنوان عوامل بیوکنترل توانمند در عرصه کنترل بیولوژیک مطرح شده¬اند. در این مطالعه، جدایه¬های اکتینومیست از خاک جداسازی و اثرات آنتاگونیستی آن¬ها علیه m. theobromae، با انجام آزمون های زیستی برون تنی و درون تنی مورد ارزیابی و غربالگری قرار گرفتند. از میان جدایه¬های آنتاگونیست، بر اساس اندازه هاله ممانعت از رشد قارچ، جدایه¬های 101، 305، 708، 709، 715، 720 و 765، به عنوان جدایه¬های فعال اکتینومیست و مناسب بیوکنترل انتخاب شدند. در مطالعات درون تنی بیوکنترل بیماری، جدایه¬های فعال اکتینومیست ، کنترل چشمگیر و قابل توجهی را نشان دادند. بطوریکه توانستند از اثرات سوء قارچ بر روی کیفیت میوه جلوگیری کنند و علاوه بر این جدایه¬های اکتینومیست 101، 305، 708 و 765 به طور کامل از جوانه¬زنی قارچ مذکور و ایجاد بیماری ممانعت کردند. از اطلاعات به دست آمده، می توان در آینده برای تولید فرآورده¬های تجاری بیوکنترل، ارقام مقاوم موز تراریخت و سایر زمینه¬های مرتبط استفاده کرد.

پژمردگی آوندی ناشی از قارچ خاکزیverticillium dahliae از شایع ترین عوامل پژمردگی در گوجه فرنگی می باشد، که سالانه سبب خسارات قابل توجه ای در مناطق گوجه کاری می گردد. این قارچ به دلیل تولید ساختار های مقاومی به نام میکرواسکلروت می تواند حتی در غیاب گیاه میزبان تا سال های طولانی در خاک زنده بماند. لذا کنترل این بیمارگر امری مشکل است. از این رو به منظور پیشبرد مبارزه بیولوژیکی و یافتن میکرو ارگانیسم هایی علیه این بیمارگر ، نمونه های خاک باغات مناطق سعدی و کبوتر خان جمع آوری شدند. از بین 50 ایزوله اکتینومیست، سه ایزولهh15، b115و m13که بیشترین اثر ممانعت از رشد بیمارگر را دارا بودند، جهت مطالعات فیزیولوژیک و گلخانه انتخاب شدند. نتایج حاصله نشان داد که علیرغم اینکه ایزوله هایh15 و m13اثر ضد قارچی مطلوبی داشتند، در تعامل با گیاه سبب کاهش و عدم رشد گیاهچه ها شدند، در صورتیکه ایزوله b115 سبب افزایش رشد گیاهچه ها گردید. ازاین نتایج استنتاج میشود که میتوان از ایزوله های h15و m13در کنترل قارچهای بیمارگر خاکزی و علفهای هرز بهره گرفت به شرطی که بتوان از طریق مهندسی ژنتیک ژنهای مقاومت به بازدارنده های مذکور را به گیاه اصلی منتقل نمود. بکارگیری چنین تمهیداتی بعنوان کنترل بیولوژیک بیمارگر های ریشه ای و علف های هرز گام های مثبتی در راستای کشاورزی پایدار و تولید محصولات ارگانیک محسوب می شود.

بیماری پوسیدگی سیاه ریشه نخود با عامل fusarium solani f.sp. pisi، ازجمله بیماری های خاکزاد است که در بسیاری از مناطق کشت نخود در سراسر جهان شایع است. برای کاهش مصرف سموم و حفظ سلامت انسان و محیط زیست، ارزیابی روش های بیولوژیک در کنترل این بیماری ضروری است. از آنجایی که اکتینومیست ها، دارای سوابق موثری در بیوکنترل بیمارگرهای گیاهی می باشند و بیش از نیمی از ترکیبات ضدمیکروبی جهان را تولید می نمایند، لذا به عنوان عوامل بیوکنترل توانمند در عرصه کنترل بیولوژیک مطرح شده اند. در این مطالعه، آزمون بیماریزایی جهت غربالگری جدایه های قارچ f. solani f.sp. pisi انجام شد. در پژوهش حاضر، جدایه های اکتینومیست از خاک جداسازی و اثرات آنتاگونیستی آنها علیه قارچ f. solani f.sp. pisi با انجام آزمونهای زیستی برون تنی و درون تنی مورد ارزیابی و غربالگری قرار گرفتند. در مطالعات گلخانه ای بیوکنترل بیماری، جدایه های فعال اکتینومیست، به طور قابل توجهی توانستند باعث کاهش شدت بیماری شوند. از اطلاعات به دست آمده، می توان در آینده برای مطالعه در جهت تولید فرآورده های تجاری بیوکنترل به منظور کاهش خطرات ناشی از سموم و کمک به توسعه کشاورزی پایدار استفاده نمود.

اکتینومیست ها به واسطه داشتن خواص آنتاگونیستی متعدد علیه طیف وسیعی ازبیمارگرهای گیاهی به ویژه قارچ ها، به عنوان عوامل بالقوه کنترل بیولوژیک توجهات زیادی را به خود معطوف کرده اند. sclerotinia sclerotiorum (lib.) de bary عامل پوسیدگی کاهو یکی از مخرب ترین بیمارگرهای گیاهی در جهان است که دارای سه خصوصیت عمده چون دامنه میزبانی وسیع،توان بیماریزایی بالا و دوام طولانی اسکلروتها در شرایط نامناسب محیطی می باشد. با توجه به خسارت این قارچ و عدم کنترل آسان بیماری توسط روش های شیمیایی و زراعی، اثرآنتاگونیستی چندین جدایه اکتینومیستی روی آن بررسی شد. از بین جدایه های ارزیابی شده، سه جدایهb،fوs بیشترین فعالیت آنتاگونیستی را در روش کشت متقابل علیه قارچs. sclerotiorum نشان دادند.بررسی خصوصیات فیزیولوژیکی این جدایه ها حاکی از فعالیت های لیپازی، آمیلازی، پروتئازی، کیتینازی، عدم تولید سیانید هیدروژن و غیرفراربودن مواد موثره آنها بود. علاوه بر موارد ذکرشده، می توان به ویژگی های دیگری از قببیل پایداری مواد موثره این جدایه ها در دامنه ph های12- 5 ، فعالیت زیستی در شوری زیاد و حداقل غلظت بازدارندگی بین mg/ml 1.25 -0.312 اشاره کرد . فعالیت ضد قارچی هر سه جدایه به صورت قارچکشی بود و تنها جدایهf پس از قرار گرفتن در معرض کلروفرم اثر بازدارندگی خود را روی قارچ مذکور حفظ نمود. در مطالعات گلخانه ای جدایه های مذکور به صورت معنی دار از بروز علائم آلودگی روی کاهو ممانعت نموده و توانایی بالقوه آنها جهت کنترل بیماری به اثبات رسید. پژوهش حاضر سعی بر معرفی یک عامل بیوکنترل موثر به همراه طیف وسیعی از فعالیت های آنتاگونیستی علیهs. sclerotiorum را داشته است. از اطلاعات به دست آمده، می توان درآینده برای تولید فرآورده های بیوکنترلی تجاری،گیاهان تراریخت مقاوم و سایر زمینه های مرتبط استفاده کرد. کلمات کلیدی : اکتینومیست ها،کنترل بیولوژیک، sclerotinia sclerotiorum ، پوسیدگی کاهو

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.