معیار زبان ادبی و زبان مطبوعات تاجیک

نویسندگان

بحرالدین کمال الدین

استادیار

چکیده

بنیاد جمله در هر زبان عبارت از تلفیقی از مجموعه ای از واژگان در یک پیوستار ساختاری و معنایی است. بی توجهی به این ساختار منطقی خودبه خود به ناهنجاری در زبان و گفتار منجر می شود؛ با این رویکرد مقالۀ حاضر به مقایسۀ زبان مطبوعات با زبان ادبی پرداخته و تلاش کرده است که عیاری برای میزان ارزیابی آن ارائه دهد. با دقت در زبان وسایط اخبار عامه که منعکس کنندۀ زبان ادبی تاجیک است، می توان دریافت که عواملی چون تأثیر زبان زنده، لهجه و گویش ها، و تأثیر زبان های بیگانه موجب ایجاد تحولاتی در زبان ادبی معاصر تاجیک شده است. همچنین به مدد زبان مطبوعات ایران و افغانستان شماری کلمه ها در زبان مطبوعات تاجیک وارد شده است که این کلمه ها جایگاه خود را در گفتار و نوشتار تاجیک محکم کرده اند. قدرت و توانایی زبان ادبی به این وابسته است که معیارهای آن تا چه حد در تلفظ، املا، استفاده از عناصر لغوی، طرز و واسطه های کلمه و ترکیب سازی، شکل سازی، عبارت و جمله بندی استوارند و در گفتار و نوشتار، در اسلوب های مختلف بیانِ فکر ازطرف صاحب زبانان رعایت می شوند. نگارنده در این مقاله ذیل عناوینی چون معیار املا و تلفظ، معیار استعمال کلمه، به کار بردن کلمه در جایگاه مناسب، و معیار استعمال واحدهای عبارت پردازی، با ذکر مثال های گوناگون زبانی به مقایسۀ زبان ادبی و زبان مطبوعات تاجیک روی آورده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کلیات صدرالدین عینی و احیای لغت‌نامۀ او لغت نیم‌تفصیلی تاجیکی برای زبان ادبی تاجیک

پس از وفات صدرالدین عینی مسئلۀ نشر کلیات آثار او به‌میان آمد و طی دو سال، بایگانی آثار او به‌دقت مورد بررسی قرار گرفت. در سال‌های ۱۹۵۴-۱۹۵۶م، در میان دست‌خط‌های آرشیو شخصی عینی یک دسته مسوّده از کارهایی که در طی سالیان طولانی برای تألیف لغت‌نامۀ تاجیکی انجام داده بود، پیدا شد. به‌ گفتۀ خود مؤلف، در کتاب مختصر ترجمۀ حال خودم، این لغت‌نامه 15هزار لغت را دربردارد؛ اما چون نسخۀ کامل آن در د...

متن کامل

مطبوعات تاجیک در سمرقند

این مقاله برآن است تا به معرفی بنیان‌گذاران مطبوعات تاجیک بپردازد و از نحوۀ پیدایش و محتوای مطبوعات، روزنامه‌ها و هفته‌نامه‌ها شرح مفیدی به‌دست دهد. محمودخواجه بهبودی از شخصیت‌های معروف زمان بود که از سال 1900م بارها به ممالک مختلف شرق سفر کرد و از مطبوعات رسمی و خصوصی ترکستان، مطبوعات تاتاری و آذربایجانی روسیه استفاده کرد و مقاله‌های زیادی به‌طبع رساند. وی سه ماه بعد از بسته شدن روزنامۀ بخ...

متن کامل

کلمه‌های دشوارفهم در زبان مطبوعات

مطبوعات یکی از واسطه‌های بسیار مهم معرفت و آگاهی مردم است. در این مقاله تلاش شده است تا به یکی از جنبه‌های زبان مطبوعات، یعنی استفاده از واژگان و اصطلاحات پرداخته شود. دربارۀ زبان مطبوعات یکی از موضوعات درخور تأمل، استفاده از کلمات دشوارفهم است. زبان مطبوعات امروزۀ تاجیکستان از اواخر سال‌های دهۀ هشتاد گرفتار هرج‌و‌مرج و بی‌سروسامانی شده است. در صفحه‌های مطبوعات این دوره ویران کردن معیار زبان اد...

متن کامل

پیشتازان مطبوعات تاجیک

این مقاله ضمیمۀ شمارۀ هفدهم مجلۀ رودکی است که در سه بخش شامل پیش‌گامان مطبوعات تاجیک، مطبوعات پیش‌گام تاجیک و نمونۀ نثر مطبوعات تاجیک به نگارش درآمده است. در بخش اول نگارنده به معرفی پیش‌گامان مطبوعات تاجیک پرداخته است که عبارت‌اند از: احمد دانش، میرزاجلال یوسف‌زاده، محمودخواجه بهبودی، عبدالرئوف فطرت، صدرالدین عینی، سیدرضا علیزاده، عبدالقادر محی‌الدین‌اف، عبدالواحد منظم و عبدالغنی میرز...

متن کامل

وضعیت مطبوعات معاصر تاجیک

مطبوعات تاجیک با نداشتنِ تاریخی طولانی، سه دورۀ نسبتاً مستقل را پشت‌سر گذاشته است. دورۀ اول از ابتدای سدۀ بیستم تا انقلاب اکتبر است و دورۀ دوم با سلطنت حکومت شوروی آغاز می‌شود. دورۀ سوم از اواخر سال‌های دهۀ هشتاد قرن بیستم آغاز شده و در زمان استقلال تاجیکستان حکم قانونی یافته است. هر مرحله از این مقاطع تاریخی برای مطبوعات تاجیک خصوصیتی ویژه دارد که در این مقاله به‌اختصار مورد بحث قرار گرفته است. ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
رودکی ( پژوهش های زبانی و ادبی در آسیای مرکزی )

جلد ۸، شماره ۱۷، صفحات ۶۷-۸۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023