براعت استهلال در تاریخ جهانگشای جوینی

نویسندگان

وحید رویانی

اردشیر سنچولی

چکیده

چکیده براعت استهلال سابقه ای به دیرپایی ادب فارسی دارد و در زبان پهلوی نیز شواهدی از آن وجود دارد، بلاغیون برای این صنعت تعاریف گوناگونی ذکر کرده اند، و از میان آنها عناصر مشترک زیر را می توان مشخص کرد: قرار گرفتن در ابتدای نوشته یا اثر، تناسب بین محتوای براعت استهلال با موضوع اثر، بیان موضوع یا محتوای اثر و مجمل و مختصر بودن. جوینی در تاریخ جهانگشا سعی کرده است با استفاده از صنایع گوناگون، زبانی شاعرانه داشته باشد و از قطب روایت به سوی توصیف حرکت کند. نویسندگان در این پژوهش به دنبال پاسخ این پرسش هستند که براعت استهلال چه بسامدی در جهانگشای جوینی دارد و چقدر نویسنده در آن، ظرافت شاعرانه به کار برده است. نتیجه پژوهش مشخص کرد که جوینی در ابتدای هجده داستان به وسیله تصاویری که برای توصیف صبح آورده است، خواننده را در جریان محتوای داستان مورد نظر قرار می دهد. هر چند همه این براعت استهلال ها مربوط به تصاویر خورشید است، اما جوینی با ذهن خلّاق و ذوق شاعرانه خود هر بار تصویری متفاوت از خورشید ارائه کرده که تصاویر او گاه سیاه است و گاه سپید. کلید واژه ها: براعت استهلال، تاریخ جهانگشای جوینی، زبان شاعرانه، روایت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مؤلفه‌های ادب غنایی در تاریخ جهانگشای جوینی

کتاب تاریخ جهانگشای جوینی اثر خامۀ توانای علاءالدین عطاملک جوینی یکی از ارزشمندترین کتاب‌هایی است که در حوزۀ تاریخ و زبان و ادبیات فارسی در دست داریم. کتاب وی علاوه بر این که از نظر تاریخی حائز اهمیّت فراوان و در بردارندۀ مطالب دقیق، و روشن‌کنندۀ گوشه‌های تاریکِ وحشتناک‌ترین برهۀ تاریخ ایران است، از دید ادبی نیز درخور توجه و دارای ارج و ارزش فراوان است. در این مقاله کوشش شده است که نگاهی بر جنبه‌...

متن کامل

بازتاب شاهنامه در تاریخ جهانگشای جوینی

در مقالة حاضر سعی شده است اشعار شاهنامه، مندرج در تاریخ جهانگشای جوینی، در دو بخش بررسی و ازحیث لفظ و مضمون با شاهنامه تطبیق شود و مطابقت یا اختلاف و مغایرت این ابیات با شاهنامه بیان شود. در بخش اول، به میزان ابیات شاهنامهشیوة درج آن‌ها در تاریخ جهانگشای جوینی با ذکر عنوان داستان‌های شاهنامه که این اشعار از آن‌ها انتخاب شده و نیز به نبود تعداد معدودی از این ابیات در شاهنامه اشاره شده است و ضمن ...

متن کامل

طنز و هجو در تاریخ جهانگشای جوینی

زبانِ طنز از قدرتی بس ژرف برخوردار است؛ قدرتی که در سایة آن گوینده می‌تواند بسیاری از معضلات را بازگو و در بهتر شدن اوضاع تلاش نماید. زمانی که جامعه به بلایا و آشفتگی‌های فرهنگی و اخلاقی فراوانی دچار باشد، بر دامنة طنز، به‌ویژه هجو و هزل افزوده می‌شود. در این مقاله اثبات شد که عطاملک جوینی با طبعِ شوخ و انتقادی خود، همانند بسیاری از شوخ‌طبعان و منتقدان تاریخ این سرزمین، از این ابزار شگفت و تأثیرگ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه پژوهش های ادبی و بلاغی

ناشر: دانشگاه پیام نور

ISSN 2322-3979

دوره 1

شماره 3 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023