اثربخشی درمان فعال‌سازی رفتاری کوتاه‌مدت بر نشخوار فکری و اجتناب تجربی جانبازان مبتلا به اختلال استرس ‌پس از سانحه

اهداف: اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یکی از عوارض برجسته روانی ناشی از جنگ است که در جانبازان دیده می‌شود. درمان فعال‌سازی رفتاری، یک مداخله کوتاه‌مدت است که می‌تواند مجموعه‌ای از تخریب‌های این اختلال را مورد هدف قرار دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان فعال‌سازی رفتاری کوتاه‌مدت بر نشخوار فکری و اجتناب تجربی جانبازان مبتلا به PTSD بود. مواد و روش‌ها: در این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل، 40 نفر از جانبازان مبتلا به PTSD که در سال 1396 در بیمارستان ایثار اردبیل بستری و تحت درمان بودند، به‌عنوان نمونه هدفمند انتخاب شده و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از چک‌لیست اختلال استرس ‌پس ‌از ‌سانحه (نسخه نظامی)، مقیاس پاسخ‌های نشخوارگری و پرسش‌نامه پذیرش و عمل دو گردآوری شدند. سپس درمان فعال‌سازی رفتاری طی ده جلسه یک‌ساعته برای گروه آزمایش اجرا شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندگانه در نرم‌افزار آماری SPSS 23 تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: بعد از کنترل اثرات پیش‌آزمون، میانگین نمرات نشخوار ‌فکری (4.843=F؛ 0.035=p) و اجتناب تجربی (5.123=F؛ 0.030=p) در گروه آزمایش به طور معنی‌داری بالاتر از گروه کنترل بود. نتیجه‌گیری: آموزش درمان فعال‌سازی رفتاری موجب کاهش نشخوار ‌فکری و اجتناب تجربی جانبازان مبتلا به PTSD می‌شود.