ارزیابی مدل‏های نفوذ آب در خاک‏های با بافت مختلف تحت مقادیر متفاوت محتوای رطوبت اولیه

Authors

  • مجید فرومدی دانشجوی دکتری، گروه علوم خاک، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه زنجان
  • مهران بهتری دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد، گروه علوم خاک، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه زنجان
Abstract:

مدل‏های نفوذ آب کارکرد زیادی در پیش‏بینی رواناب در زمین‏های شیب‏دار دارند. دقت مدل‏ها در کنار نوع خاک به شرایط رطوبت اولیه وابسته است. پژوهش حاضر در سه نوع بافت خاک (لوم، لوم‏ شنی و لوم ‏رس‏شنی) با چهار سطح رطوبت اولیه هر یک در سه تکرار در دامنه‏ای با شیب 7 درصد در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. در مجموع، 36 کرت آزمایشی شامل 12 کرت برای هر خاک به ابعاد 80 سانتی‏متر× 60 سانتی‏متر در دامنه احداث شد. ابتدا خاک داخل کرت‏ها با آب آبیاری اشباع شده و در فواصل زمانی یک، چهار، هفت و 10 روز پس از اشباع‏سازی، رطوبت جرمی خاک‏ها تعیین شد. سرعت نفوذ آب به خاک به روش استوانۀ مضاعف در هر کرت اندازه‏گیری شد. مدل‏های کوستیاکوف، کوستیاکوف- لوئیس، هورتون، حفاظت خاک آمریکا، گرین آمپت و فیلیپ بر داده‏های نفوذ برازش و دقت آنها با برخی شاخص‏های آماری ارزیابی شد. نتایج نشان داد سرعت نفوذ آب در خاک‏ها با تغییر مقدار رطوبت اولیه به‌شدت تغییر می‏یابد. این تغییرات در خاک لوم ‏شنی و در مراحل اولیۀ نفوذ بارزتر بود. تغییرات زیادی از نظر سرعت نفوذ نهایی در خاک‏ها تحت تأثیر رطوبت اولیه رخ نداد و کمترین مقدار در خاک لوم‏ رس‏شنی (90/1 میلی‏متر بر ساعت) و بیشترین مقدار در خاک لوم (75/3 میلی‏متر بر ساعت) مشاهده شد. هورتون مناسب‏ترین مدل توصیف‏کنندۀ تغییرات زمانی نفوذ آب به خاک در سطوح مختلف رطوبتی بود، به طوری که بیشترین ضریب تبیین (99/0=R2) و کمترین مقدار ریشۀ میانگین مربعات خطا (RMSE= 0.23 mm.h-1) و شاخص آکاییک (27/0= AIC) را نشان داد. مدل گرین- آمپت به شرایط متفاوت رطوبتی خاک حساس بود و ضعیف‏ترین برازش را بر داده‏های نفوذ نشان داد. از این رو، می‏توان از مدل هورتون برای بررسی تغییرات نفوذ آب به خاک تحت شرایط مختلف رطوبتی استفاده کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر رطوبت اولیه خاک و بار آب بر فرآیند نفوذ در سه بافت مختلف خاک

در این مطالعه اثر رطوبت اولیهء خاک و بار آب بر فرآیند نفوذ، در سه بافت مورد بررسی قرار گرفت . تاثیر بافت و رطوبت اولیهء خاک بر فرآیند نفوذ معنی دار بوده ولی بار آب چندان اثری نشان نمی دهد. در هرسه بافت تاثیر رطوبت اولیه بسیار معنی داربوده و سرعت نفوذ و نفوذ تجمعی را بشدت تحت تاثیر قرار می دهد . بنابراین در اندازه گیری های صحرائی آزمایشهای نفوذ و یا محاسبهء آن بایستی به میزان رطوبت اولیهء خاک تو...

15 صفحه اول

ارزیابی معادلات نفوذ آب به خاک در شرایط تلفیق کیفیت آب آبیاری، رطوبت اولیه خاک و بار آبی ثابت

به منظور ارزیابی و طراحی یک سیستم آبیاری باید پدیده نفوذ آب به خاک و تغییرات آن با دقت کافی تعیین گردد. در شرایط شور و سدیمی بودن خاک و آب، اهمیت این مسئله بیشتر خواهد شد. هدف اصلی این پژوهش برآورد ضرایب معادلات مختلف نفوذ آب به خاک (کوستیاکوف، کوستیاکوف-لوئیس، هورتون، فیلیپ و حفاظت خاک آمریکا) و عملکرد این معادلات در شرایط مختلف تلفیق کیفیت آب آبیاری، رطوبت اولیه خاک و بار آبی ثابت روی سطح خاک...

full text

تأثیر پلیمرهای سوپرجاذب بر میزان نگهداشت رطوبت در مکش‌های مختلف دو خاک با بافت متفاوت

یکی از راهکارهای مقابله با کمبود منابع آب و بحران خشکسالی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک، استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب رطوبت است. تحقیق حاضر به بررسی تأثیر پلیمرهای سوپرجاذب بر رفتار رطوبتی دو خاک با بافت مختلف می‌پردازد. به این منظور، آزمایش‌ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل؛ دو نوع پلیمر جاذب رطوبت (تراوات و استاکوزرب)، هر یک در پنج سطح (صفر، 2...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

تاثیر مقدار رطوبت اولیه خاک بر تولید رواناب و هدررفت خاک در بافت های مختلف، تحت باران شبیه سازی شده

مقدار رطوبت خاک سطحی، نقشی مهم و مؤثر در تولید رواناب و هدررفت خاک به­ویژه در مناطق خشک و نیمه­خشک دارد. به­همین ­منظور آزمایشی با هدف تعیین اثر رطوبت اولیه بر رواناب و هدررفت خاک در دو بافت خاک (لومی، لوم­رس­شنی) در زمینی بکر در محدوده دانشگاه زنجان با چهار سطح رطوبت اولیه (یک، چهار، هفت و 10 روزه) انجام شد. آزمایش صحرایی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادقی در ابعاد کرت (80 × 60سانت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 3

pages  707- 717

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023