بررسی عوامل مرتبط با سوء مصرف مواد در نوجوانان در چارچوب نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده

  مقدمه: هدف این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر قصد سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان در چارچوب نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده است. روش: با استفاده از پرسش نامه‌ای حاوی سازه‌های نظریه یاد شده همراه با سئوالاتی در خصوص متغیرهای زمینه‌ای، اطلاعات لازم از 433 نوجوان پسر 15 تا 19 ساله مقطع دبیرستان شهر تهران جمع‌آوری گردیده و سپس با استفاده از آزمون‌های متناسب آماری ارتباط بین متغیرهای اصلی و زمینه‌ای با متغیر وابسته قصد رفتاری به منظور کشف عوامل مرتبط با سوء مصرف مواد مخدر بررسی شد. یافته‌ها: سایرسازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی (به جز کنترل رفتاری درک شده) قصد رفتاری را پیش بینی می‌کنند؛ ضمن این که در بررسی پیش بینی کننده، سازه‌های نظریه همراه با متغیر مصرف دخانیات، متغیر اخیر نیز همراه با سایر سازه‌ها (به جز کنترل رفتاری درک شده) پیش بین قصد رفتاری بودند. در بررسی ارتباط بین قصد رفتاری و متغیرهای زمینه‌ای نشان داده شد که متغیرهای وجود مصرف کننده دخانیات و مواد مخدر در میان اعضای خانواده و دوستان، سواد مادر، پایه تحصیلی، با قصد سوء مصرف مواد مخدر رابطه معنادار دارند. بحث: نتایج این مطالعه نشان داد که نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده در خصوص پیش بینی سوء مصرف مواد مخدر تأثیر گذار بوده و علاوه بر سازه‌های آن متغیرهای دیگری چون مصرف دخانیات و نیز برخی از متغیرهای زمینه‌ای می‌توانند بر قصد سوء مصرف مواد مخدر در میان نوجوانان اثر گذار باشند.