تأثیر توأم ایندول‌بوتیریک‌اسید با اسیدآسکوربیک یا کیتوزان بر ریشه‌زایی قلمه‌های انجیلی (Parrotia persica)

تکثیر غیرجنسی، یکی از مهم‌ترین روش‌های حفظ گونه‌های درختی بومی و در معرض خطر است. پژوهش پیش‌‌رو به‌منظور شناسایی تیمار مناسب برای افزایش ریشه‌زایی قلمه‌های خشبی انجیلی (Parrotia persica) انجام شد. به‌این‌منظور آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار به‌اجرا درآمد. قلمه‌های خشبی انجیلی در آذرماه از شاخه‌های یک‌‌ساله جنگل‌های چالوس تهیه شدند و به گلخانه گروه علوم باغبانی در دانشگاه اراک منتقل شدند. پس از تیمار یا عدم تیمار با اسیدآسکوربیک دو درصد و یا کیتوزان یک درصد، تیمار ایندول‌بوتیریک‌اسید (IBA) با غلظت‌های صفر، 2000، 4000، 6000 و 8000 میلی‌گرم بر لیتر انجام گرفت. پس از گذشت پنج ماه، صفات درصد ریشه‌زایی، تعداد ریشه در هر قلمه، میانگین طول ریشه، قطر ریشه اصلی و حجم ریشه ارزیابی شد. براساس نتایج به‌دست‌آمده با افزایش غلظت IBA، تمامی صفات ریشه‌زایی افزایش یافت. همچنین، کاربرد توأم اسیدآسکوربیک دو درصد و IBA در بهبود صفات ریشه‌زایی مؤثرتر از کیتوزان یک درصد بود. کاربرد اسیدآسکوربیک دو درصد همراه با IBA باعث افزایش معنی‌دار درصد ریشه‌زایی، طول، قطر و حجم ریشه شد. بیشترین درصد ریشه‌زایی (54/61 درصد)، طول ریشه اصلی (54/23 سانتی‌متر)، قطر ریشه اصلی (76/0 میلی‌متر) و حجم ریشه (43/3 میلی‌متر مکعب) در تیمار 8000 میلی‌گرم بر لیتر IBA همراه با اسیدآسکوربیک دو درصد به‌دست آمد، بنابراین کاربرد اسیدآسکوربیک، تأثیر مثبتی بر بهبود ریشه‌زایی قلمه‌های خشبی درخت انجیلی دارد.