خودکارآمدی: چیستی و کاربرد در آماده‌سازی و توسعه‌ی حرفه‌ای معلم

«خودکارآمدی»، باوری درونی است که معلمان را در مواجهه با مشکلات روانی و امراض جسمانی ناشی از تنیدگی­های تدریس، مصون می­نماید. شناخت ناکافی محققان ایرانی از مباحث نظری سازه خودکارآمدی معلم و وجود ابهام در برخی از این مبانی و نیز غفلت از جنبه کاربردی این سازه در توسعه حرفه­ای معلمان کشورمان، محقق را بر آن داشته است تا اولاً با بر طرف نمودن برخی از چالش­های نظری مربوط به خودکارآمدی معلم، درک درست و عمیقی از چیستی این سازه را فراهم نماید؛ ثانیاً کاربردهای عینی خودکارآمدی معلم در آموزش و پرورش را تشریح نماید. نوشتار حاضر با مرور تحقیقات مختلف و استفاده از روش تحلیلی-توصیفی نشان داده است که طراحی و اجرای برنامه­های آماده­سازی مبتنی بر خودکارآمدی در دانشگاه فرهنگیان می­تواند تضمین کننده­ی شایستگی­های حرفه­ای آتی دانشجومعلمان باشد. همچنین اجرای برنامه­های توسعه حرفه­ای مبتنی بر خودکارآمدی برای معلمان شاغل، از طریق دوره­های ضمن خدمت، سبب توانمندی و جلوگیری از فرسودگی شغلی آنان خواهد شد.