زمین شیمی و شاخص های زمین زیست محیطی فلزات سنگین در گرد و غبار با منشأ داخلی در استان خوزستان

Authors

  • احمدرضا لاهیجان زاده دانشجوی دکترای مهندسی محیط زیست دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات اهواز و سازمان حفاظت محیط زیست استان خوزستان
  • زهرا فریدونی دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
  • صدیقه جلالی دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز و مرکز پژوهشی منطقه ای ریزگردها، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
  • علیرضا زراسوندی استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز و مرکز پژوهشی منطقه ای ریزگردها، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
  • مجید حیدری دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
  • محسن رضایی دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
  • مدینه ساعد دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
Abstract:

افزایش گرد و غبارهای داخلی از یکسو و پیامدهای بهداشتی این طوفان‌ها از سوی دیگر، موجب شده است که بررسی زمین­شیمی فلزات سنگین و شاخص­های زیست­محیطی طوفان‌های غبار در خوزستان، از اهمیت بالایی برخوردار باشد. در این راستا تعداد 40 نمونه گرد و غبار از اندازه­های TSP و PM10 با دستگاه نمونه­گیر High Volume Air Sampler ­گردآوری شد و غلظت فلزات سنگین وانادیوم، کبالت، نیکل، آرسنیک، کادمیوم، سرب و روی با روش ICP-MS (multi-acid digestion- Perkin Elmer-SCIEX ELAN 6000) تعیین گردید. داده­های حاصل نشان می­دهند، در نمونه­های TSP، میزان سرب از 11/8 تا 197 میلی­گرم بر کیلوگرم  متغیر است و میانگین و میانه داده­ها نیز به‌ترتیب 6/23 و 15/11 میلی­گرم بر کیلوگرم  می­باشد. میزان روی نیز در PM10 در این نمونه­ها از 4670 تا بالغ بر 5000 میلی‌گرم بر کیلوگرم متغیر خواهد بود. در مورد نیکل نیز، غلظت این عنصر در نمونه­های PM10 از 8/5 تا 2/43 میلی­گرم بر کیلوگرم متغیر می­باشد. کم‌ترین میزان کبالت نیز در نمونه­های PM10 بوده و از 6/0 تا 7/4 میلی­گرم بر کیلوگرم  متغیر است. بیش‌ترین فراوانی وانادیم نیز در نمونه­های شهر اهواز مشاهده شد. نمونه­های PM10 نسبت به TSP بیش‌ترین میزان آرسنیک (12 میلی­گرم بر کیلوگرم) را دارا هستند که از نظر بهداشتی بسیار نگران کننده است. پایین­ترین غلظت نیز، با میانگین 12/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم مربوط به عنصر کادمیوم است. براساس داده‌های حاصل از مطالعه فاکتور آلودگی، روند میزان فاکتور آلودگی عناصر بدین صورت است: سرب > روی > کادمیوم >آرسنیک > نیکل > کبالت> وانادیوم. میانگین درجه آلودگی نیز، در نمونه­های PM10 با مقدار حدود 40 میلی­گرم بر کیلوگرم نسبت به نمونه­های TSPبا میانگین 10 میلی­گرم بر کیلوگرم بسیار بیش‌تر است. در مورد فاکتور غنی­شدگی نیز، روند کادمیوم > روی > نیکل > سرب > آرسنیک > وانادیوم > کبالت صادق است. بالاترین غنی­شدگی آرسنیک نیز در نمونه­های PM10 مشاهده می­شود. از منظر شاخص آلودگی یکپارچه نیز، در نمونه‌های PM10، سرب، نیکل، وانادیم و کبالت غیر آلوده، کادمیوم آلودگی کم، آرسنیک آلودگی متوسط و روی آلودگی شدید را نشان می­دهند. در نمونه­های TSP عناصر وانادیوم،کبالت، آرسنیک رده غیر آلوده، عناصر سرب، نیکل، روی آلودگی کم و کادمیوم آلودگی شدید دارند. بررسی غلظت فلزات سنگین در گرد و غبارهای با منشأ مختلف تأیید می­نماید که آرسنیک در نمونه­های PM10 با منشأ داخلی میزان بالاتری دارد. بررسی­های فصلی نیز نشان می­دهد که میزان عناصر وانادیم، کبالت و آرسنیک در فصل گرم و مقدار سرب در فصل سرد بالاتر می­باشد. هم‌بستگی بالای کادمیوم (9/0) با کبالت، وانادیوم، نیکل نشان دهنده منشأ مشترک احتمالی این عناصر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین شاخص های زیست محیطی و منشأ فلزات سنگین گردوغبار خیابان، مسجد سلیمان، استان خوزستان

زمینه و هدف : گرد­­­­­ و­­­­­­غبار خیابان یکی از مهم­ترین شاخص­های منعکس­کننده­ وضعیت آلودگی در محیط زیست شهری ­است. اکثر مطالعات، مربوط به آلودگی فلزات سنگین در شهرهای بزرگ بوده، در حالی که به شهرهای کوچک کمتر توجه شده است. شهر مسجد سلیمان اولین شهر نفت­خیز ایران و در شمال شرق استان خوزستان واقع شده­ است. این شهر دارای آلودگی­های زمین­زاد (چشمه های نفتی و گاز)، فعالیت های نفتی، احتراق نفت و گا...

full text

تعیین شاخص‌های زیست محیطی و منشأ فلزات سنگین گردوغبار خیابان، مسجد سلیمان، استان خوزستان

Background and Objectives: Street dust reflects one of the most important indicators of pollution in the urban environment. Most studies carried out in the world on heavy metal pollution are related to cities and metropolitans, while less attention has been paid to towns. Masjed-e- Soleiman, the most oil-rich town is located in the north eastern part of Khuzestan Province in Iran. This town con...

full text

بررسی آلودگی زیست محیطی فلزات سنگین در گرد و غبار خیابانی شهر اهواز با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

گرد و غبار خیابانی یکی از شاخص‌های مهم، از وضعیت آلودگی محیط زیست شهری است. جهت شناسایی غلظت، منبع، و ارزیابی سطح آلودگی فلزات سنگین در گرد و غبار خیابانی شهر اهواز، تعداد 115 نمونه از پیاده‌رو خیابان‌های اصلی جمع آوری شد. غلظت فلزات سنگین به روش‌ جذب اتمی (AAS) اندازه گیری شدند. میانگین غلظت فلزات سنگین Cu، Pb، Zn، Cr، As و Cd به ترتیب: 7/179،6/179، 1/150، 101، 2/14 و 6/5 mg/kg بدست آمد. ضرایب...

full text

زمین شیمی زیست محیطی و منشأ عناصر سنگین در دریاچه مهارلو، جنوب شرق شیراز

در این رساله برای ارزیابی زیست محیطی آلودگی دریاچه مهارلو به عناصر آرسنیک، کروم، مس، کادمیم، سرب، روی، نیکل، کبالت، منگنز و آهن، و تعیین منشأ عناصر، غلظت حل شده عناصر در آب سطح دریاچه، ورودیهای اصلی منتهی به آن، غلظت کل، و گونه سازی عناصر در رسوبات سطحی و مغزه های رسوبی، و غلظت کل و انحلال پذیر در استیک اسید نمونه های خاک مجاور دریاچه مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که...

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 41  issue 1

pages  105- 126

publication date 2018-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023