سینتیک معدنی شدن کربن آلی و تغییرات آن در سه نوع خاک تیمار شده با بقایای گیاهی مختلف (مطالعه موردی: خاکهای اطراف دریاچه ارومیه)

Authors

  • جواد عبدالهی قره کند دانش آموخته دکترای شیمی و حاصلخیزی خاک، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
  • ولی فیضی اصل استادیار موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، مراغه، ایران
Abstract:

چکیده سابقه و هدف: پویایی کربن خاک پس از برگرداندن بقایای گیاهی با ویژگی‌های کیفی متفاوت در خاک‌های مختلف، به طور متفاوت تحت تاثیر قرار می‌گیرد. یکی از راه‌های صحیح و عملی برای بهبود ماده آلی خاک، مدیریت صحیح استفاده از بقایای گیاهی محصولات کشاورزی است، به گونه‌ای که با برگرداندن این بقایا به خاک، متوسط سالانه ورودی کربن به خاک افزایش یافته و بخشی از کربن خروجی حاصل از تجزیه میکروبی جبران می‌گردد. از اینرو، هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر بقایای گیاهی مختلف بر سینتیک معدنی شدن کربن و میزان کربن آلی در خاک‌های مختلف اطراف دریاچه ارومیه بود. مواد و روشها: این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با فاکتورهای نوع خاک (آهکی، سدیمی و شور-سدیمی) و بقایای گیاهی (گندم، ذرت، آفتابگردان، ماشک و شبدر) به میزان 2 درصد، به همراه تیمار شاهد (خاک بدون بقایا) در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی به مدت 10 هفته (70 روز) در دمای 1± 25 درجه سانتی‌گراد و با رطوبت 50 درصد ظرفیت زراعی انکوباسیون شدند. میزان خروج CO2 به صورت منظم هفته‌ای یکبار به مدت 10 هفته اندازه‌گیری شد و سپس پارامترهای معادله سینتیکی معدنی شدن کربن (شاخص C0 (ذخیره کل کربن قابل تجزیه) و kC0 (سرعت بالقوه اولیه معدنی شدن کربن)) محاسبه شد. در نهایت، درصد کربن آلی خاک‌ها بلافاصله بعد از اتمام آزمایش در تمامی تیمارها اندازه‌گیری ‌شد. یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد، اثر نوع خاک و بقایای گیاهی بر معدنی شدن کربن در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. یشترین خروج CO2 در هفته اول انکوباسیون اتفاق افتاد و سپس روند کاهشی را تا انتهای زمان انکوباسیون نشان داد. بیشترین مقادیر تجمعی کربن معدنی شده، مربوط به بقایای ماشک و شبدر در خاک آهکی بود. همچنین، همبستگی مثبت و معنی‌داری بین غلظت نیتروژن بقایا و کربن معدنی شده و همبستگی منفی بین کربن معدنی شده با نسبت C/N، lignin/N، cellulose/N، hemicellulose/N، cellulose+lignin/N و N/P مشاهده شد. شاخص C0K نسبت به C0، میزان معدنی شدن کربن را در خاک‌های مورد بررسی بخوبی توجیه نمود. با افزودن بقایای گیاهی به خاک، مقدار کربن آلی در هر سه نوع خاک به صورت گندم> ذرت> آفتابگردان> ماشک> شبدر افزایش یافت. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که، بالا بودن کربن معدنی تجمعی در خاک آهکی در بین سه نوع خاک مورد مطالعه، نشان از تجزیه بیشتر بقایا در این خاک‌ آهکی می‌باشد. بنابراین باید سالیانه با بازگشت بیشتر بقایا به این نوع خاک‌ها (خاک‌های آهکی) بخشی از کربن خروجی حاصل از تجزیه میکروبی جبران گردد. با توجه به اینکه هدف اصلی از کاربرد مواد آلی در خاکها، افزایش ماده آلی خاک می‌یاشد، نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین تاثیر را در افزایش کربن آلی در هر سه خاک (آهکی، سدیمی و شور-سدیمی) بقایای گندم و سپس ذرت با نسبت C/N بالا و کمترین نقش را شبدر و ماشک با کمترین C/N داشتند. این موضوع نشان‌دهنده این مطلب است که افزایش مقدار کربن آلی خاک با افزودن بقایای گیاهی بیشتر به کیفیت بقایای گیاهی (C/N، lignin/N، cellulose/N، hemicellulose/N، cellulose+lignin/N و N/P) بستگی دارد. بنابراین برای ترسیب کربن در این خاکها استفاده از بقایای گیاهی با C/N بالا توصیه می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پتانسیل معدنی شدن نیتروژن در یک خاک آهکی تیمار شده با دو نوع کود آلی

  Organic fertilization has been practiced in Iran due to the shortage of soil organic matter. In recent years, attention has been payed to the organic fertilizers because their commercial production has recently started and demands for their application have increased. The objectives of this study were to investigate the effects of organic fertilizer type, rates and times of application on the...

full text

پتانسیل معدنی شدن نیتروژن در یک خاک آهکی تیمار شده با دو نوع کود آلی

  Organic fertilization has been practiced in Iran due to the shortage of soil organic matter. In recent years, attention has been payed to the organic fertilizers because their commercial production has recently started and demands for their application have increased. The objectives of this study were to investigate the effects of organic fertilizer type, rates and times of application on the...

full text

معدنی شدن کربن و نیتروژن در یک خاک آهکی پس از افزودن بقایای گیاهی و گوگرد

فرآیندهای معدنی شدن کربن و نیتروژن آلی نقش عمده ای در عرضه عناصر غذایی ضروری برای رشد گیاه ایفا می‌کنند، از طرف دیگر، به دلیل پائین بودن مقدار ماده آلی خاک در مناطق خشک و نیمه خشک، فعالیت میکروبی در خاک‌های این مناطق اغلب با محدودیت کربن روبه روست که می‌توان برای افزایش جمعیت و فعالیت جوامع میکروبی، بقایای‌گیاهی را به خاک افزود. استفاده از مواد اسیدزا از جمله گوگرد می‌تواند مشکل قابلیت جذب اندک...

full text

سینتیک معدنی شدن نیتروژن در یک خاک تیمار شده با کمپوست، ورمی‌کمپوست و کود دامی

  Understanding nitrogen mineralization from different organic sources should be a key factor in developing efficient prediction of the need for nitrogen fertilization with minimal negative environmental impact. In order to investigate nitrogen mineralization rate in soils amended with compost, vermicompost and cattle manure, an experiment was done as factorial in a randomized complete block de...

full text

سینتیک معدنی شدن نیتروژن در یک خاک تیمار شده با کمپوست، ورمی‌کمپوست و کود دامی

  Understanding nitrogen mineralization from different organic sources should be a key factor in developing efficient prediction of the need for nitrogen fertilization with minimal negative environmental impact. In order to investigate nitrogen mineralization rate in soils amended with compost, vermicompost and cattle manure, an experiment was done as factorial in a randomized complete block de...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 1

pages  27- 46

publication date 2020-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023