شبیه‌سازی پدیده گردوخاک در منطقه غرب و جنوب‌غرب کشور در یک مطالعه موردی با مدلهایWRF/CHEM و EURAD

یکی از مشکلات زیست محیطی کشور ما، وقوع رخداد توفانهای گردوخاک به­ویژه در استانهای غرب و جنوب­غربی کشور است این مطالعه، به بررسی توفان شدید 9 تا 12 شهریور  1394 می‌پردازد که بخش وسیعی از کشور را تحت­تاثیر قرار داد. بررسی حداقل دید افقی نشان­دهنده کاهش شدید دید در سراسر ایران  به­ویژه غرب و جنوب­غربی کشور است. بررسی­های همدیدی نشان می­دهد که وجود کم فشار دینامیکی  بر روی کشورهای سوریه و عراق سبب وزش باد شدید در بیابانهای واقع در شرق کشور سوریه و کشور عراق و گسیل گردوخاک می­شود. از طرف دیگر در سطوح بالا به دلیل وجود یک ناوه عمیق در منطقه، گردوخاک تا ارتفاعات بالاتر جوی منتقل شده و توسط بادهای غرب و شمال­غربی به داخل ایران وارد شده است. مقادیر مثبت تاوایی نسبی در کشور سوریه و شمال غربی عراق، نشان­دهنده وجود حرکات صعودی در این منطقه است. خروجی مدل HYSPLIT و تصاویر ماهواره‌ای  EUMETSAT نیز چشمه گسیل گردوخاک را در کشور سوریه نشان می­دهد. خروجی مدل WRF-Chem برای غلظت ذرات گردوخاک نیز شروع گسیل از شرق سوریه و به تدریج انتقال آن به سمت غرب و جنوب غربی و نفوذ آن به مناطق مرزی ایران را به خوبی نشان می­دهد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که مدل WRF-Chem به خوبی چشمه گسیل، روند افزایش گردوخاک و روز حداکثر گردوخاک را نشان می­دهد. خروجی غلظت مدل EURAD نشاندهنده آن است که گردوخاک از چشمه­های داخلی نشات گرفته است که با مدل WRF-Chem و تصاویر ماهواره همخوانی ندارد. این مدل الگوی گردوخاک را به خوبی در غرب و جنوب­غربی نشان نمی­دهد