فنآوری ریزآرایه‌ها‌ی دی‌اِن‌اِی و کاربرد آن در بیماری‌شناسی گیاهی

صفایی فراهانی، ب. و مستوفی‌زاده قلمفرسا، ر. 1391. فنآوری ریزآرایه‌ها‌ی دی‌اِن‌اِی و کاربرد آن در بیماری‌شناسی‌گیاهی. دانش بیماری شناسی گیاهی 2(1): 33-25.  فنآوری ریزآرایه‌های دی‌اِن‌اِی، روشی برای اندازه‌گیری بیان ژن‌ها در مقیاس بزرگ است که بر پایه‌ بررسی دورگ‌سازی بین توالی‌های کاوشگر و هدف استوار شده است. همچنین از این فنآوری می‌توان برای شناسایی موجودات مختلف نیز استفاده کرد. در ریزآرایه‌های دی‌اِن‌اِی مجموعه‌ای از کاوشگرها به صورت نقاط ریز میکروسکوپی به یک سطح جامد متصل می‌شوند، پس از انجام دورگ‌سازی بین توالی‌های کاوشگر و هدف، میزان دورگ‌سازی با استفاده از روش‌های مختلفی مانند اندازه‌گیری میزان تابش رنگ‌های فلورسان مشخص می‌شود. بخش‌های مختلف یک آزمایشِ مبتنی بر فنآوری ریزآرایه‌های دی‌اِن‌اِی شامل ساخت تراشه‌ دی‌اِن‌اِی، آماده کردن توالی هدف، انجام دورگ‌سازی، جمع‌آوری و واکاوی داده‌ها است. فنآوری ریزآرایه‌های دی‌اِن‌اِی درزمینه‌های مختلف بیماری‌شناسی گیاهی، از جمله تشخیص گونه‌های قارچ‌ها، باکتری‌ها، نماتدها و ویروس‌ها و بررسی برهم‌کنش گیاه- بیمارگر کاربرد دارد.