آشکارسازی روند تغییرات دما و بارش در دوره‌های گذشته و نسبت‌دهی آن به افزایش گازهای گلخانه‌‌ای (بررسی موردی: استان آذربایجان غربی)

این تحقیق با هدف بررسی روند تغییرات متغیرهای دما و بارش در دوره 1968 - 2008 و نسبت‌دهی احتمالی این تغییرات به افزایش گازهای گلخانه‌‌ای در استان آذربایجان غربی صورت گرفته است. در این راستا ابتدا دو رویکرد تحلیل انحراف معیار و آزمون‌‌های روند چندگانه من کندال به‌منظور ارزیابی روند تغییرات سری‌‌های زمانی متغیرهای دما و بارش مورد بررسی قرار گرفت. نتایج، افزایش‌روند دما و کاهش روند بارش را در دوره تحقیقاتی نشان داد. به‌منظور نسبت‌دهی احتمالی این تغییرات به افزایش گازهای گلخانه‌‌ای، در ابتدا محدوده نوسان‌های درونی اقلیمی منطقه با استفاده از آمار بلندمدت (1000 ساله) دما و بارش حاصل از اجرای کنترل (ثابت ماندن گازهای گلخانه‌ای) مدل CGCM3 به‌صورت گراف‌‌های دو‌بُعدی دما و بارش بر مبنای توزیع نرمال دومتغیره تعیین شد. در ادامه روند تغییرات آشکار شده در دوره­های گذشته با محدوده نوسان‌های درونی اقلیم منطقه مقایسه شد. نتایج نشان داد که در قسمت‌‌های گوناگون منطقه تحقیقاتی، محدوده نوسان‌های درونی اقلیم برای متغیر دما و بارش به‌ترتیب بین 8/1 تا 8/1- درجه سلسیوس و 40 تا 40- درصد بوده و تقریبا سال‌های انتهایی دوره مورد بررسی تحت‌تأثیر پدیده تغییر اقلیم، خارج از محدوده نوسان‌های درونی اقلیم واقع می‌شود و نشان‌دهنده اثرات تغییر اقلیم بر متغیرهای اقلیمی در سال‌های اخیر است.