اثر آنزیم فعال‌کننده پروترومبین جدا شده از سم مار جعفری ایرانی بر روی هموستاز خون

  چکید ه   سابقه و هدف   زهر مار جعفری ( Echis carinatus ) مخلوط پیچیده‌ای از مواد سمی است . این زهر شامل متالوپروتئازهایی است، که فعال‌کننده قوی پروترومبین هستند. این ترکیبات بر سیستم انعقاد خون اثر دارند و باعث ایجاد لخته خون می‌شوند. در این مطالعه، مکانیسم اثر سم مار جعفری ایرانی روی پروتئین‌های پلاسمای انسان (پروترومبین یا فیبرینوژن) و اثر انعقادی آن مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این مطالعه، بررسی خاصیت انعقادی مار جعفری ایرانی و اثرات آن در انعقاد خون و خالص‌سازی عامل مؤثر در انعقاد بود.   مواد و روش‌ها   در این مطالعه تجربی، زهر خام از گونه مار جعفری ایرانی انتخاب شد. فعال‌کننده پروترومبین از زهر خام این مار با ترکیبی از روش‌های کروماتوگرافی ژل فیلتراسیون، تعویض یونی و HPLC فاز معکوس، خالص شد. نمونه خون از 20 فرد سالم گرفته شد و برای آزمایش‌های PT و FT مورد استفاده قرار گرفت.   یافته‌ها   سم خام مار جعفری ایرانی باعث تسریع انعقاد خون شد به طوری که در غلظت زهر mg/mL 1 ، لخته در 64/0 ± 6/8 ثانیه در مقایسه با پلاسمای شاهد(59/0 ± 4/13 ثانیه) تشکیل شد.   نتیجه گیری   زهر مار جعفری ایرانی شامل فاکتورهای انعقادی است. به نظر می‌رسد فراکسیون تخلیص شده از مار جعفری ایرانی شبیه به پروتئین انعقادی باشد، که قادر به تسریع انعقاد خون انسان در شرایط آزمایشگاهی است.