اثر تنش خشکی و کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات خاک و ویژگی‌های رویشی گونه Halothamnus glaucus در مناطق خشک

استفاده از تکنیک­های جدید، با هدف افزایش توان ذخیره­سازی آب در خاک، یکی از روش‌های مقابله با شرایط سخت کمبود رطوبت در مناطق خشک است. به‌منظور ارزیابی تأثیر سطوح مختلف ماده معدنی زئولیت (کلینوپتیلولایت) و تنش خشکی بر برخی خصوصیات خاک و ویژگی­های رویشی Halothamnus glaucus، کشت‌شده در عرصه واقع در منطقه عمرانی شهرستان گناباد، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 25 تکرار انجام شد و اثر تیمار سه سطح مصرف ماده اصلاح­کننده زئولیت (صفر، 10 و 15 درصد وزنی) و تیمار آبیاری (آبیاری معمول در منطقه: هر30 روز یک‌بار و کم آبیاری: هر 60 روز یک‌بار)، موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، ظرفیت تبادل کاتیونی (CEC) خاک، تحت تأثیر حداقل 10 درصد وزنی زئولیت نسبت به شاهد 9/27 درصد افزایش داشته و با افزایش مقدار زئولیت در خاک ظرفیت تبادل کاتیونی افزایش می­یابد. همچنین کاربرد حداقل 10 درصد وزنی زئولیت و آبیاری معمول در منطقه، ارتفاع اندام هوایی را 5/12 درصد، پتاسیم قابل‌جذب را 4/26 درصد و رطوبت قابل‌دسترس گیاه را 2/36 درصد افزایش داده است. تیمار کم آبیاری در حضور حداقل 10 درصد وزنی زئولیت کلینوپتیلولایت، بر درصد استقرار نهال و ارتفاع اندام هوایی­، تأثیر معنی­دار نداشت. بدین ترتیب می‌توان فواصل زمانی آبیاری نهال­های عجوه را به دو برابر افزایش داد، بدون آنکه تأثیر منفی بر درصد استقرار و ارتفاع اندام هوایی گیاه داشته باشد. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق و فراوانی منابع معدنی زئولیت کلینوپتیلولایت در ایران، به‌نظر می­رسد استفاده از این ماده می­تواند تنش خشکی در فصول خشک سال را برای گیاهان مناطق خشک کاهش دهد.