اخلاق اسلامی یا نظام اخلاقی اسلام؟ بررسی اجمالی کتاب اخلاق اسلامی؛ مبانی و مفاهیم

نویسنده

  • سیدحسین حسینی هیئت‌علمی‌فلسفة‌دین،پژوهشگاه علوم انسانی
چکیده مقاله:

چکیده تفکیک بین دو مفهوم «نظام اخلاقی اسلام» و «اخلاق اسلامی» از جمله مسائل مهم و کارساز در حوزة تبیین و تحلیل مجموعة مباحث اخلاقی است و به این منظور هر کتابی که بخواهد به مبانی، مفاهیم، و مهم‌ترین رویکردهای مطرح در قلمرو اخلاق اسلامی توجه کند، به‌ناچار بایستی در این خصوص تعیین تکلیف کند؛ به‌ویژه در تدوین کتب آموزشی، مرز بین نگاه جزء‌نگر با نگاه کل‌نگر به نظام اخلاقی اسلام می‌تواند نوع تلقی و برداشت مخاطب را در نگاه به ‌آموزه‌های اخلاقی اسلام به‌منزلة اجزایی گسسته و غیر همسو یا مجموعه‌ای پیوسته، مکمل، و با اهداف کاربردی جامع مشخص کند. بر این اساس، مقالة حاضر به بررسی و نقد اجمالی کتاب اخلاق اسلامی (مبانی و مفاهیم) از مجموعه دروس معارف اسلامی دانشگاه‌ها می‌پردازد. پس از مروری کلی بر سرفصل‌های کتاب و معرفی کلی اثر، ‌به تحلیل امتیازها و کاستی‌های ابعاد شکلی و صوری کتاب می‌پردازیم سپس، نقاط قوت و ضعف ابعاد محتوایی آن را برخواهیم شمرد. مقاله با ارائة تحلیل نهایی و پس از بیان چند پیشنهاد و نتیجه‌گیری به پایان می‌رسد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بایسته‌های ترسیم و تحلیل منطقی نظام فضایل و رذایل اخلاقی (نقد و تحلیل کتاب اخلاق اسلامی؛ مبانی و مفاهیم)

تبیین فضایل و رذایل اخلاقی در اسلام همواره یکی از دغدغه‌های مؤلفان کتاب‌های اخلاق اسلامی بوده است، اما باید بتوان این مهم را همراه با تحلیل و ترسیم «نظام اخلاقی» در اسلام پیش برد تا نهایتاً به توضیح معقولی از آن دست یافت؛ در غیر این صورت نمی‌توان ادعا کرد مکتب اسلام در ارائة مجموعة وسیعی از دستورات و احکام اخلاقی الهی از برنامه و چهارچوبی منظم و هماهنگ برای دست‌یابی به اهداف خاص خود پیروی کرده ا...

متن کامل

اخلاق اسلامی و محیط کسب و کار (اخلاق کسب و کار یا کسب و کار اخلاقی)

محیط کسب و کار در اقتصاد از مهم­ترین بسترهای رشد اقتصادی یک کشور محسوب می‌شود. در اقتصاد و بویژه اقتصاد اسلامی، این محیط می‌بایست از ملاحظات و ملازمات اخلاقی برخوردار باشد. در این مقاله با دو نگاه کارکردی و فراکارکردی به مقوله اخلاق در کسب و کار و ذکر مصادیق و نمونه‌های آن، به تبیین بیشتر جایگاه اخلاق در اقتصاد اسلامی اشاره می‌شود. آموزه‌های اخلاقی به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول آموزه‌هایی ...

متن کامل

اخلاق اسلامی و مذهب اقتصادی اسلام

مقاله پیش ‌رو در صدد تبیین اثر اخلاق اسلامی که از سنخ اخلاق هنجاری می‌باشد در مذهب اقتصادی اسلام است. فرضیه مقاله این است که برخی اصول اخلاقی که زیربنای احکام اخلاقی و فقهی افعال اقتصادی هستند، جزو اصول مذهب اقتصادی اسلام نیز می‌باشند. این فرضیه در برابر فرضیه‌ای است که از کلمات شهید صدر; استفاده می‌شود و آن اینکه عاطفه‌ها و احساس‌هایی که از اصول اخلاقی ناشی هستند زیربنای اصول مذهب و به اصطلاح ...

متن کامل

بررسی جامعیت اسلام در ترسیم مبانی و ویژگی‌های اخلاق اسلامی با تکیه بر سیره رضوی

جامعیت اسلام در معنای پاسخ‌گویی تام قرآن و عترت به نیازهای هدایتی انسان تا قیامت یکی از مهم‌ترین مباحثی محسوب می‌شود که در آموزه‌های رضوی مورد تأکید قرار گرفته است. در نگرش امام رضا‌(ع) دین اسلام از جامعیت مطلق در بیان امور هدایتی برخوردار است و تمام آن چه را که بشر در راه سعادت و کمال نیاز دارد بیان کرده است. یکی از مباحث مهم که در سعادت انسان مؤثر است و در آموزه‌های...

متن کامل

حکم اخلاقی «شهرت‌طلبی» از دیدگاه اخلاق اسلامی

«شهرت‌طلبی» یکی از اصلی‌ترین انگیزش‌هایی است که امروزه عموم مردم را به انجام کارهای بزرگ وامی‌دارد. قهرمان شدن  نمایانگر انگیزه شهرت‌طلبی است که اگر از انسان ستانده شود، گویا محرک دیگری برای انجام امور خود ندارد. تب شهرت‌طلبی، به‌نوعی همه جوامع را فراگرفته است، به‌گونه‌ای که داوری درباره آن را با مشکل مواجه ساخته و مصادیق ناپسند، جای خود را به مصادیق پسندیده داده است. پژوهش حاضر، دیدگاه‌های اخل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 13  شماره 29

صفحات  43- 62

تاریخ انتشار 2014-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023