ارائه‌ی یک مدل پارادایمی از مراجعه‌ی زنان به فالگیر در شهر زاهدان

با گذشت زمان و تغییرات جوامع، برخی معرفت­های تاریخی و باستانی چون فال به کلی ازبین نرفته و به­رغم مردود اعلام­شدن از سوی گفتمان رسمی جامعه، فال حضوری پررنگ در حاشیه داشته و افرادی به تناسب موقعیت­های زندگی­شان به فالگیر مراجعه می­کنند. این پژوهش به دنبال شناسایی دلایل و زمینه­های مراجعه­ی افراد به فالگیر است. میدان مطالعه، شهر زاهدان بوده است؛ شهری با پیچیدگی‌های فرهنگی، تنوع زبانی، مذهبی و قومی که از آن بستری متمایز ساخته است. مشارکت­کنندگان در پژوهش حاضر 12 نفر از مراجعه­کنندگان به فالگیرها بوده­اند که به­صورت نیمه ساختاریافته با آنها مصاحبه شده و سپس داده­های حاصل با استفاده از کدگذاری سه مرحله­ای باز، محوری و گزینشی تحلیل شده است. یافته­ها حاکی از آن است که شرایط زمینه­ای اشاره به بحران­های زندگی فرد دارد که فرد به دنبال رفع آن است. درماندگی و تلاش­های ناکام افراد، شرایط علّی را به وجود می­آورد که فرد را ناگزیر از مراجعه می­سازد. شرایط مداخله­گر به­صورت کاتالیزورها و موانع مراجعه در میدان عمل می­کند. مقوله­ی هسته­ی پژوهش نیز «باورمندی مشروط-منفعلانه» است؛ بدین ترتیب در سیستم معنایی افراد، فال به­صورت امری مشروط به فرد، زمان و دیگری و همراه با نوعی انفعال معنا شده است.