ارائه مدلی برای ارزیابی و اولویت بندی احداث خطوط ریلی جدید با استفاده از روش ترکیبی تحلیل شبکه‌ای و مهندسی ارزش

بخش زیادی از بودجه‌های عمرانی در بسیاری از کشورهای جهان، صرف پروژه‌های حمل‌ونقل می‌شود. غالبا این‌گونه پروژه‌ها در تمام سیستم‌های حمل‌ونقل بسیار سرمایه‌بر هستند و به همین دلیل، هرگونه صرفه‌جویی در این پروژه‌ها، می‌تواند منجر به منافع اقتصادی قابل توجهی گردد. از طرفی اجرای هم‌زمان پروژه‌های متعدد در بخش حمل‌ونقل ریلی، در بسیاری از مواقع، به دلیل بودجه‌های محدود، امکان‌پذیر نیست و لازم است پروژه‌های مصوب و آماده اجرا، بر اساس معیارهای مشخصی اولویت‌بندی و اجرا شوند. مهندسی ارزش یکی از تکنیک‌های مدیریتی است که این قابلیت را دارد تا ضمن افزایش کارکرد پروژه‌ها، کاهش قابل توجهی در هزینه‌ها و زمان اجرای پروژه ایجاد نماید.در این پژوهش، پس از مرور ادبیات موضوع، یازده معیار متناسب با معیارهای مهندسی ارزش انتخاب شده و با استفاده از این معیارها، پنج پروژه احداث خطوط ریلی جدید که از نظر فنی و اقتصادی بررسی و تایید شده‌اند،  ولی هنوز عملیات اجرایی آنها شروع نشده، با استفاده از روش تحلیل شبکه‌ای، اولویت‌بندی شده است. بر اساس نتایج بدست آمده، پروژه احداث خط ریلی "بم- جیرفت" بالاترین اولویت اجرا را در بین گزینه‌های مورد بررسی دارد.در این مطالعه، چارچوبی برای بازنگری در مدیریت تخصیص بودجه، متناسب با وزن هر پروژه پیشنهاد شده است که می‌تواند در اصلاح نظام کنونی تخصیص بودجه مورد استفاده قرار گیرد. همچنین به منظور اعتبارسنجی نتایج بدست آمده از مدل تحلیل شبکه‌ای، این نتایج با استفاده از چهار روش تصیم‌گیری چندمعیاره شامل روش تحلیل سلسله مراتبی، روش سا، روش تاپسیس و روش نسبت منافع به هزینه‌ها مجددا ارزیابی شد و نتایج بدست آمده از روش تحلیل شبکه‌ای با نتایج بدست آمده در هر چهار روش اشاره شده انطباق دارد. همچنین نتایج تحلیل حساسیت نشان می‌دهد که مدل اولویت‌بندی پیشنهادی، بیشترین حساسیت را به معیار "کاهش تعداد تصادفات جاده‌ای" و کم‌ترین حساسیت را به معیار "هزینه بهره‌برداری" دارد.