ارتقای روستا به شهر و تأثیر آن در تحول تعامل‌های روستایی- شهری مطالعه موردی: بخش بیضاء – شهرستان سپیدان

نویسندگان

  • حسن ایزدی استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه شیراز
  • معراج نوذری کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، سازمان جهاد کشاورزی استان فارس
چکیده مقاله:

در چند دهه گذشته ایجاد و نیز تقویت و بهبود تعامل‌های روستایی- شهری به عنوان یکی از ابزارهای توسعه هماهنگ و متعادل سکونتگاه‌های روستایی و شهری همواره مورد تأکید پژوهشگران و برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران بوده است. ایجاد و تقویت تعامل‌های روستایی- شهری مستلزم وجود شبکه شهری سازمان‌یافته مناسب و کارآمد و با رده‌های مختلف سلسله‌مراتبی در سطح سرزمین است. از این‌رو ایجاد و تقویت و توسعه شهرهای کوچک در عرصه‌های روستایی از راهکارهای مؤثر در این زمینه برشمرده شده است. در دو دهه گذشته ایجاد و شکل‌گیری شهرهای کوچک در نواحی روستایی کشور به دلیل تغییر در قوانین تقسیمات کشوری به شدت رو به افزایش بوده و عملاً موجب شکل‌گیری تعداد بسیار زیادی از شهرهای کوچک و روستا - شهرها در پهنه سرزمین شده است. در میان استان‌های کشور، فارس از جمله آنهایی است که با بیشترین تعداد این‌ گونه تبدیل‌ها در دو دهه گذشته مواجه بوده است. حال پرسش اساسی این است که تبدیل روستاها به شهر تا چه حد به بهبود و تقویت و تحول در تعامل‌های روستایی- شهری انجامیده است؛ و این‌‌گونه شهرهای کوچک نوپا تا چه حد توانسته‌اند نقش خود را در این زمینه به خوبی ایفا کنند. در این مقاله با رویکرد توصیفی و تحلیلی و با به‌کارگیری روش‌های اسنادی و میدانی به بررسی و مقایسه کمیت و کیفیت و نوع تعامل‌های شهر بیضاء (نمونه موردی) با روستاهای حوزه نفوذ آن در دو مقطع قبل و بعد از شهرشدن، و نیز دگرگونی‌های شکل‌گرفته در تعامل‌های روستایی- شهری بر اثر تبدیل شدن به شهر پرداخته شده است. یافته‌ها حاکی از آن‌اند که با تبدیل شدن بیضاء به شهر، پیوندهای عملکردی و انسجام روابط فضایی در محدوده مورد مطالعه افزایش یافته است

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارتقای روستا به شهر و تأثیر آن در تحول تعامل های روستایی- شهری مطالعه موردی: بخش بیضاء – شهرستان سپیدان

در چند دهه گذشته ایجاد و نیز تقویت و بهبود تعامل های روستایی- شهری به عنوان یکی از ابزارهای توسعه هماهنگ و متعادل سکونتگاه های روستایی و شهری همواره مورد تأکید پژوهشگران و برنامه ریزان و سیاست گذاران بوده است. ایجاد و تقویت تعامل های روستایی- شهری مستلزم وجود شبکه شهری سازمان یافته مناسب و کارآمد و با رده های مختلف سلسله مراتبی در سطح سرزمین است. از این رو ایجاد و تقویت و توسعه شهرهای کوچک در ع...

متن کامل

جایگاه سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: بخش بیضاء، شهرستان سپیدان)

در دو دهه اخیر مفهوم سرمایه اجتماعی به واسطه ارتباطش با مؤلفه­های بنیادین اجتماعی شامل آگاهی، مشارکت، اعتماد، انسجام و شبکه اجتماعی در راستای توسعه پایدار جوامع به­ویژه جوامع روستایی مورد تاکید قرار گرفته است. لذا برای رسیدن به توسعه پایدار روستایی، برخورداری از سرمایه اجتماعی از ضروریات می­باشد. بر این اساس هدف اصلی مطالعه حاضر بر پایه تبیین نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار سکونتگاه­های روست...

متن کامل

بررسی تأثیر کیفیت زندگی روستاییان بر ارتقای کیفیت مسکن روستایی (مطالعه موردی: بخش شاندیز، شهرستان بینالود)

بهبود کیفیت زندگی در مکان و یا برای اشخاص و گروه‌های ویژه همواره کانون اصلی توجه برنامه‌ریزان بوده است. همچنین مسکن، برای هر یک از افراد جامعه پاسخگوی یکی از نیازهای حیاتی بوده و از این رو در دهه‌های اخیر، گرایش دولت‌ها به فراهم‌کردن مسکن روستایی برای نگه‌داشتن جمعیت در مناطق روستایی بسیار درخور توجه است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص‌های تأثیرگذار متغیر کیفیت زندگی بر کیفیت مسکن و با به‌کارگی...

متن کامل

نقش مناسبات شهرو روستا در توسعه گردشگری روستایی ( مطالعه موردی: بخش گلبهار - شهرستان چناران)

مناسبات شهر و روستا تاثیرات فراوانی بر سکونتگاه­های روستایی دارد. شهرها مرکز انباشت سرمایه و جریان‌های فضایی هستند. همچنین روستاها در مقابل به عنوان مراکز گردشگری برای ساکنان شهری به شمار می‌روند. به صورتی که گردشگری فرصتی برای بهره مندی از توان­های محیطی روستایی است که شکوفایی اقتصادی را نیز برای روستاها به همراه دارد. این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. در این بررسی بر مبنای روش ک...

متن کامل

ارتقای روستا به شهر و تأثیر آن بر شاخص‌های توسعه اجتماعی در منطقه سیستان

تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر ارتقای روستا به شهر بر شاخص‌های توسعه اجتماعی در منطقه سیستان انجام شده است. تحقیق حاضر از نظر نوع پژوهش، کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی از پژوهش‌های علی- مقایسه‌ای بوده که داده‌های مربوط به آن با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 2851 خانوار از مناطق مورد مطالعه در سیستان بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی تصادفی، نمونه‌ها انتخاب ...

متن کامل

تحلیل اثرات روابط شهر و روستا در مهاجرت‌های روستا-شهری مطالعه موردی: دهستان پشته زیلایی، شهرستان دهدشت

     نحوه و دامنه روابط شهر و روستا به صورت‌های گوناگون بر رشد و توسعه سکونتگاه‌های روستایی اثر می‌گذارد، یکی از اثرات روابط شهر و روستا بر مهاجرت‌های روستایی- شهری هست. موضوع مهاجرت‌های روستایی- شهری همواره موردتوجه اندیشمندان علوم مختلف بوده است. مهاجرت در کشورهای درحال‌توسعه در اغلب موارد باعث توسعه‌نیافتگی مبدأ از یک‌سو و ایجاد مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مقصد مهاجرت می‌شود. هدف تحق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 1

صفحات  77- 100

تاریخ انتشار 2013-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023