ارزیابی ذی مدخلان در بخش آب (مطالعه ی موردی: محدوده ی مطالعاتی رفسنجان)

در چند دهه اخیر به طور فزاینده‌ای مشارکت فعال مدنی پایدار به رسمیت شناخته شده است. مشارکت عمومی ذی‌مدخلان مختلف در فرایند تصمیم‌گیری به معرفی بازه وسیعی از ایده‌ ها، تجارب و تخصص‌ ها می‌پردازد که سبب توسعه راه‌ حل‌ های جایگزین می‌شود. تحلیل ذی‌مدخلان به تشخیص تمام قدرت و منافع ذی‌ مدخلان در یک فرآیند یا سیاست می‌پردازد. در بحران‌ های آبی شکل گرفته، وضعیت سیستم‌های آبی از ابعاد مختلف و به صورت سیستمیک باید مورد ارزیابی قرار گیرد. تحقیق حاضر با تکیه بر حکمرانی محلی آب به بررسی ساختار اجتماعی به منظور بهبود مدیریت یکپارچه‌ ی منابع آب در محدوده‌ ی مطالعاتی رفسنجان می‌ پردازد. در این راستا، تحلیل ذی‌ مدخلان به عنوان نقطه‌ ی ورودی در دست‌یابی به مشارکت جمعی در سه گام انجام می‌شود. این تحلیل براساس روش پیشنهادی دفتر عمران سازمان ملل (UNDP)1 با استفاده از داده ‌های پرسشنامه ‌ای و مصاحبه با ذی‌مدخلان انجام گردید. همچنین برای تحلیل آماری داده‌های خام از روش تحلیل عاملی اکتشافی در نرم‌افزار SPSS استفاده شد و درجه‌ی قدرت و منافع ذی‌ مدخلان به ترتیب اهمیت و تأثیرگذاری آنها اولویت ‌بندی شد و پرقدرت‌ترین و پرمنافع‌ ترین گروه‌ها مشخص گردیدند. در نهایت ذی‌ مدخلان کلیدی و چهار سطح تعامل برای کلیه گروه‌ها معرفی شد. تعامل نزدیک و تصمیم‌ گیری در سطح اول تعاملات به عنوان سناریوی ایده ‌آل مشخص گردید تا تصمیمات، مبتنی بر مشارکت کلیه‌ی ذی ‌مدخلان باشد و منجر به اجماع نظرهای معقول در تدوین یک نقشه‌ ی راه برای رفع مشکلات شود.