استفاده از مدل ضرب‌پذیر تغییریافته در جدا‏پذیری اثرات ژنوتیپی در خلر (Lathyrus sativus L.)

نویسندگان

  • بهروز واعظی مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران
  • حمید دهقانی دانشیار گروه اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
  • سجاد طلایی دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده مقاله:

در اغلب آزمایش‏های مقایسۀ رقم‌ها، اثر متقابل ژنوتیپ × محیط پیچیده است و اثرگذاری ژنوتیپی و محیطی جدا‏پذیر نیستند. مدل ضرب‌پذیر تغییریافته یک ابزار تحلیلی توانمند برای جدا‌پذیری اثرگذاری ژنوتیپی از اثرگذاری محیطی، جدا‌پذیری اثرگذاری محیطی از اثرگذاری ژنوتیپی و جداسازی کامل را فراهم می‌کند. در این بررسی ده رگۀ (لاین) امیدبخش خلر (Lathyrus sativus L.) به همراه تودۀ بومی نقده (به‌عنوان شاهد) در ایستگاه‏های گچساران، کوهدشت لرستان و ایلام برای مدت چهار سال زراعی در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار تصادفی به‌کلی متفاوت ارزیابی شد. صفت عملکرد دانه با استفاده از مدل SHMM تجزیه‌وتحلیل شد. با استفاده از تجزیۀ خوشه‏ای بر پایۀ معیار فاصلۀ اقلیدسی، درنهایت چهار گروه از محیط‏ها تعیین شد که سه سال اول ایستگاه گچساران، سال اول ایستگاه ایلام و همچنین دو سال آخر کوهدشت لرستان در یک خوشه، دو سال اول کوهدشت لرستان در یک خوشۀ جداگانه، دو سال آخر ایلام و سال آخر گچساران نیز در یک خوشه قرار گرفتند. همچنین سال دوم ایلام در یک خوشۀ جداگانه قرار گرفت. در هرکدام از این خوشه‏ها، ژنوتیپ‏ها اثرگذاری متقاطع با هم نشان نداده و مدل SHMM1 برازش کافی داشته است. درنهایت نتایج مدل SHMM با استفاده از روش نگاره‌ای (گرافیکی) GGEbiplot نیز تأیید شد. نتایج نشان داد در گچساران اثر متقابل متقاطع کمتری در طی سال‏های مختلف بین ژنوتیپ‏ها وجود داشت. همچنین در ایلام بیشترین اثر متقابل متقاطع در سال‏های انجام پژوهش مشاهده شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین درجه‌حرارت‌های کاردینال جوانه‌زنی بذر خلر (Lathyrus sativus L.)

دماهای کاردینال (کمینه، بهینه و بیشینه) در انتخاب اقلیم مناسب برای کاشت و زمان کاشت نقش مهم و تعیین کننده­ای دارند، و ارزیابی دماهای کاردینال برای جوانه­زنی گیاهان می­تواند برای انجام بهتر و به موقع بذرکاری در مزارع تعیین­کننده باشد. جهت تعیین دماهای کاردینال جوانه­زنی خلر، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. بذور در دماهای 5، 10، 15،20، 25، 3...

متن کامل

Genetic diversity among induced mutants of grasspea (Lathyrus sativus L.)

Introduction Knowledge about genetic diversity is a prerequisite of any breeding programme. Inclusion of diverse parents in hybridisation programmes serves the purpose of combining desirable genes in new recombinations. Mahalanobi’s D statistic (7) is a powerful tool in quantifying the degree of divergence at genotypic level. Several workers have used this method to quantify the degree of diver...

متن کامل

Variation and Association Analysis in Grass Pea (lathyrus Sativus L.)

The study was conducted on 50 landrace populations of grass pea at Adet Research Center, Ethiopia, using Randomised Complete Block Design in three replications to determine morphological variability and character associations. Evaluations were made on plant and yield characters from eight plants tagged randomly from each plot. The data were subjected to Analysis of Variance (ANOVA), heritabilit...

متن کامل

Callus Induction and Rhizogenesis in Lathyrus Sativus L

PIWOWARCZYK BARBARA, PINDEL ANNA, MUSZYŃSKA EWA. 2016. Callus Induction and Rhizogenesis in Lathyrus sativus L. Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 64(1): 123–128. Grass pea (Lathyrus sativus L.) is a leguminous plant distinguished by great resistance to abiotic and biotic stresses that can become a valuable source of protein feed in the nearest future. Howev...

متن کامل

Early stages of somatic embryogenesis in root callus of grasspea (Lathyrus sativus L.) Wczesne etapy somatycznej embriogenezy w kalusie korzeniowym lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.)

Callus cultures from root explants of Lathyrus sativus L. ‘Derek’ were tested for their morphogenic capacity. Primary explants (fragments of roots) were cultivated on three induction media. We obtained three lines of callus tissue among which we identified two non-embryogenic lines and one embryogenic line. Callus originally cultivated on modified MS medium supplemented with 0.05 mgL picloram, ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 47  شماره 3

صفحات  491- 501

تاریخ انتشار 2016-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023