اعتبار قاعده ی الواحد در نظام های وحدت وجودی: در پرتوی ارتباطش با قاعده ی «بسیط الحقیقه»
نویسنده
چکیده مقاله:
در این مقاله، قاعدهی معروف الواحد در نظامهای وحدت وجودی ارزیابی میشود و با توجه به قاعدهی دیگری که عموماً برای چنین نظامهایی بنیادی است، یعنی «قاعدهی بسیط الحقیقه کل الاشیاء»، نتیجه خواهیم گرفت که نظر به بساطت محضِ «مصدر» که به معنای جامعیت و کل الوجود بودن است، دیگر به تبیین و تحکیم قاعدهی الواحد برطبق روال مرسوم نیازی نیست. در طراحی استدلالهای مرسوم، برای اثبات قاعدهی الواحد یک تقابل رفع نشدنی میان وحدت و کثرت فرض شده است. به نظر میرسد تلقی تقابل و اجتماع ناپذیر بودن وحدت و کثرت، ریشه در نادیده گرفتن قاعدهی بسیطالحقیقه دارد. به این قاعده در نظامهایی که نوعاً وحدت وجودی نیستند توجه نشده است و لذا میتوان ادعا کرد که بهادادن به قاعدهیالواحد، با همان سبک و سیاق مرسوم، غفلت از وحدت صرفهی وجود حق بوده است. وحدت صرفه، چون تقابل میان وحدت و کثرت را میزداید، اعتبار قاعدهی الواحد را، بدانگونه که مبتنی بر چنین تقابلی است، مخدوش میسازد، زیرا اینجا دیگر «وحدت»، چه در «مصدر» وچه در«صادر» هیچکدام مقابل «کثرت» نیست، بلکه در اولی بهنحو کثرت است در وحدت و در دومی بهنحو وحدت است در کثرت. از همینروست که در اندیشهی ابنعربی و نیز ملاصدرا، نفس رحمانی یا حقٌ مخلوقٌ به (که همان وجود ساری در ماسواست) تنها صادر و صادر اول و آخر است. در همین چارچوب، معنای «صدور» به ناچار نیازمند تحولی اساسی بوده، مبدل به معنای«ظهور» خواهد شد. همچنین در این زمینه، تأمل و ارزیابی «مجعول حقیقی» و «سنخیت» میان علت و معلول از نو باید صورت گیرد.
منابع مشابه
باز خوانی قاعده بسیط الحقیقه در اندیشه ملاصدرا
از میان مجموعۀ مسائل و معارف گرد آمده در فلسفۀ اسلامی، قاعدۀ بسی ط الحقیقه، قاعده ای معروف درجمع متأخرین حکماست . معرفی این قاعده به تألیفات عدیده ی حکیم ملاصدرا در تبیین و تو صیف آن برمی گردد. اما جای بررسی این نکته باقی است که آیا در میان متقدین حکما، چنین قاعد ه ای شناخته شده ویا حداقل مفاد آن مورد اعتنا و استفاده بوده است یا خیر.در این مقاله تاریخچه قاعده و مفاد آن، طریقه اثبات و نتایج و لو...
متن کاملنقش قاعده بسیط الحقیقه در اثبات توحید صفاتی
ذات الهی به دلیل وجوب وجود، دارای همه اوصاف کمالی است و هر صفتی که از کمالات وجودی به شمار آید، به صورت مطلق دربارۀ خداوند صدق میکند. حال این پرسش مطرح میشود که رابطه این اوصاف کمالی با ذات الهی چیست؟ هدف از این مقاله تبیین توحید صفاتی بر اساس قاعده «بسیط الحقیقه» است. در تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، نقش قاعده بسیط الحقیقه در اثبات توحید صفاتی بررسی شده است. ملاصدرا بر اساس قاعدۀ بسی...
متن کاملباز خوانی قاعده بسیط الحقیقه در اندیشه ملاصدرا
از میان مجموعۀ مسائل و معارف گرد آمده در فلسفۀ اسلامی، قاعدۀ بسی ط الحقیقه، قاعده ای معروف درجمع متأخرین حکماست . معرفی این قاعده به تألیفات عدیده ی حکیم ملاصدرا در تبیین و تو صیف آن برمی گردد. اما جای بررسی این نکته باقی است که آیا در میان متقدین حکما، چنین قاعد ه ای شناخته شده ویا حداقل مفاد آن مورد اعتنا و استفاده بوده است یا خیر.در این مقاله تاریخچه قاعده و مفاد آن، طریقه اثبات و نتایج و لو...
متن کاملاثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین
Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 12 شماره 42
صفحات 57- 74
تاریخ انتشار 2013-03-16
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023