الزام‌ها، چالش‌ها و راهکارهای سیاستی اندازه‌گیری هزینه‏ کرد تحقیق‏ و توسعه در ایران

هدف از این تحقیق شناسایی الزام‌ها و چالش‌های اندازه‌گیری هزینه‏کرد تحقیق ‏و توسعه در ایران و پیشنهاد راهکارهای سیاستی برای رفع آن چالش‌ها است. به این منظور ابتدا مطالعات کتابخانه‌ای برای شناسایی الزام‌ها و بررسی وضعیت موجود اندازه‌گیری و گزارش‌دهی هزینه‌کرد تحقیق‏ و توسعه در ایران انجام شد. سپس به کمک پیمایش با استفاده از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با خبرگان و کارشناسان مهم‌ترین دستگاه‌های مرتبط، چالش‌های اندازه‌گیری هزینه‏کرد تحقیق ‏و توسعه به دست آمد. روش نمونه‌گیری در این تحقیق، نمونه‌گیری هدفمند غیرتصادفی است. تحلیل یافته‌ها ﻧﺸـﺎن ﻣﻲ‏دﻫﺪ مهم‌ترین چالش‌های اندازه‌گیری و گزارش‌دهی هزینه‏کرد تحقیق‏ و توسعه در ایران عبارت‌اند از: فقدان استاندارد ملی و مورد توافق مجریان برای تعریف تحقیق ‏و توسعه، نبود شفافیت در تعریف ردیف‌های بودجه‌ای تحقیق ‎‏و توسعه در بخش دولت، فقدان پیمایش کارگاه‌های صنعتی کوچک و خرد دارای فعالیت تحقیق ‏و توسعه و مؤسسه‌ها و نهادهای غیرانتفاعی، تعدد متولیان اندازه‌گیری و گزار‌ش‌دهی هزینه‌کرد تحقیق‏وتوسعه، مشارکت نکردن مجریان تحقیق‏ و توسعه در پیمایش‌ها و ضعف نظام آماری تحقیق ‏و توسعه. با توجه به پشتوانه‌های قانونی موجود و دریافت نظرات خبرگان به روش پانل، مهم‌ترین راهکارهای سیاستی برای رفع چالش‏های فوق عبارت‌اند از تدوین و تصویب راهنمای ملی تعریف تحقیق ‏و توسعه، بازنگری در ساختار لایحه بودجه و افزایش شفافیت ردیف‌های برنامه‌ای تحقیق ‏و توسعه، تعیین نهاد متولی پیمایش و اندازه‌گیری هزینه‌کرد تحقیق ‏و توسعه و استقرار و اداره سیستم اطلاعات مدیریت علم، فناوری و نوآوری.