بررسی اثر ضد درد عصاره الکلی برگ گیاه Salvia hypoleuca در موش های آزمایشگاهی نر بالغ کوچک

سابقه و هدف: با وجودی که مورفین قرن ها به عنوان مهم ترین عامل ضد درد مورد استفاده قرار گرفته، به دلیل خصوصیات اعتیادآور آن و عوارض جانبی بسیار از جمله ایجاد تنگی نفس، افسردگی، کاهش تحرک دستگاه معدی - روده ای، سرخوشی و تغییرات سیستم اندوکرین و اتونوم، تمایل کمتری به استفاده از آن وجود دارد. استفاده از گیاهان دارویی در تسکین درد از زمان های قدیم متداول بوده و حتی رو به افزایش است. در تحقیق حاضر، اثر ضد درد عصاره الکلی برگ گیاه Salvia hypoleuca مورد بررسی قرار گرفت و مقایسه ای نیز بین اثر ضد درد عصاره این گیاه با داروی متداول مورفین انجام گردید.روش بررسی: در مطالعه تجربی حاضر عصاره الکلی برگ گیاه و داروی مورفین به صورت درون صفاقی تزریق گردید و به فاصله نیم ساعت بعد، با انجام تست فرمالین، پاسخ موش ها به درد القا شده توسط فرمالین مشاهده و «نمره درد» متناسب با این پاسخ ثبت شد. گروه شاهد (کنترل) سرم فیزیولوژی را به عنوان حلال عصاره الکلی گیاه دریافت نمود. برای این گروه نیز تست فرمالین انجام شد. به منظور اطمینان از ایمن بودن دوز مصرفی عصاره مورد نظر، میزان دوز کشنده (LD50) عصاره الکلی این گیاه تعیین گردید.یافته ها: یافته های حاصل از این مطالعه نشان داد که تزریق عصاره الکلی برگ گیاه با دوزهای 50، 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، می تواند نمره درد القا شده در فاز اولیه تست فرمالین را با اختلاف معنی داری نسبت به گروه شاهد کاهش دهد (001/0>p) و از این نظر، تاثیری مشابه با مورفین دارد. این مساله در مورد فاز ثانویه تست فرمالین نیز صادق بود (001/0>p برای دوزهای 100 و 200 میلی گرمی؛ 01/0>p برای دوز 50 میلی گرمی). کاهش نمره درد با دوز 10 میلی گرمی معنی دار نبود. همچنین دوز کشنده (LD50) برای عصاره این گیاه، 7000 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن محاسبه شد.نتیجه گیری: داده های تحقیق حاضر نشان می دهد که برگ گیاه Salvia hypoleuca در هر دو مرحله درد دارای اثرات ضد درد می باشد، هر چند مطالعات بیشتری برای تعیین اثرات درمانی آن مورد نیاز است.