بررسی تاثیر قرق و چرای شدید بر تنوع و ترکیب گونه‌ای مراتع شهرستان فردوس (مطالعه موردی: ذخیرگاه ژنتیکی ترشیزوک و مراتع خادم‌آباد باغستان)

یکی از اهداف بلندمدت مدیریت در اکوسیستم¬های طبیعی حفظ تنوع¬گونه¬ای می¬باشد. با توجه به اهمیت ارزیابی و پایش تنوع گونه¬ای در پی¬بردن به نحوه مدیریت اعمال¬شده، هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر قرق و چرای شدید بر تنوع گونه¬ای ذخیرگاه ژنتیکی ترشیزوک و مراتع خادم¬آباد باغستان شهرستان فردوس می¬باشد. در منطقه معرف هر رویشگاه 4 ترانسکت 100 متری مستقر و نمونه¬برداری در امتداد ترانسکت و در پلات¬های یک متر¬مربعی بصورت تصادفی- سیستماتیک انجام شد. اولین پلات یک مترمربعی به‌صورت تصادفی و سایر پلات¬ها با فاصله 20 متر از یکدیگر و در نهایت ¬نمونه¬برداری در امتداد 4 ترانسکت و در 20 پلات یک مترمربعی صورت پذیرفت. در تمامی پلات¬ها تراکم و درصد پوشش تمامی گونه¬های موجود، اندازه¬گیری شد. با غنای¬گونه-ای، شاخص¬های یکنواختی و غالبیت گونه¬ای محاسبه شد. همچنین برای بررسی معنی¬داری و عدم معنی¬داری شاخص یکنواختی شانون-وینر از آزمون T-student استفاده شد. غنای گونه¬ای در ذخیرگاه ژنتیکی ترشیزوک 20 گونه و در مراتع خادم¬آباد باغستان 10 گونه برآورد گردید. نتایج نشان داد که شاخص شانون-وینر تنوع گونه¬ای در ذخیرگاه حفاظت¬شده ژنتیکی ترشیزوک 3/704 و در مراتع خادم¬آباد باغستان 1/928 و دارای اختلاف معنی¬دار می¬باشد (0.005>P). قرق و حفاظت باعث افزایش تنوع گونه¬ای و در نتیجه، حضور متعادل و زیاد گونه¬ها با دامنه‌های اکولوژیک متغیر، از پایداری اکولوژیکی بیشتری در مقابل عرصه تحت چرا برخوردار است.