بررسی تطبیقی ملی‌گرایی و جنبش زنان در ایران و مصر (1342-1285 ه.ش)

در پی تحولات اجتماعی در آستانه قرن بیستم میلادی، جنبش‌های زنان در بسیاری از کشورهای جهان شکل گرفتند. با رشد روزافزون تمایلات ملی‌گرایانه در کشورهای درحال‌توسعه، در ایران، هم‌زمان با جنبش مشروطیت و در مصر، همزمان با تلاش‌ها برای استقلال کشور، زنان به تکاپو افتادند تا به کسب بخشی از حقوق اجتماعی خود نائل آیند. طی سال‌های 1285 تا 1342 ه.ش، رواج اندیشه‌های نوگرایانه و ناسیونالیستی، سهم عمده‌ای در جنبش‌های این جوامع داشت. این پژوهش، مطالعه‌ای تطبیقی بین ملی‌گرایی و جنبش زنان در ایران و مصر است و جهت گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای و مطالعاتی و از روش تحقیقی- توصیفی و مطالعات تطبیقی (Comparative) به‌منظور تحلیل داده‌ها استفاده‌شده است و در صدد است تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که فعالیت‌های ملی‌گرایانه در این دو کشور، به چه میزان بر پیدایش و روند جنبش زنان تأثیر گذاشته است، شباهت‌ها و تفاوت‌های جنبش‌های زنان در این دو کشور در بازه زمانی مشخص چیست؟ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد در هیچ‌یک از این کشورها جنبش زنان به‌صورت یک پدیده اجتماعی مستقل و دارای ایدئولوژی تعریف‌شده توسط زنان عمل نکرده بلکه کاملاً وابسته به پویش سیاسی و اجتماعی غالب جامعه و در حاشیه جریان‌های سیاسی موجود و تحت تأثیر ایدئولوژی‌های شرقی و غربی بوده است .در تحولات و پیشرفت‌های زنان در مصر و ایران نیز، درمی‌یابیم که مصر تقریباً در تمام دست‌آورد‌های زنان نسبت به ایران موفق‌تر و پیشروتر بوده است.