بررسی دستاورد ژنتیکی حاصل از به کار بردن اسپرم تعیین جنسیت شده در تکنیک انتقال جنین در جمعیت گاو شیری

سابقه و هدف: در صنعت گاو شیری تمایل زیادی به انتخاب جنسیت نتاج، پیش از تولد وجود دارد. استفاده از اسپرم تعیین جنسیت شده می تواند روش مفید و موثری برای تولید نتاج ماده باشد. این تکنیک تولید مثلی می تواند منجر به افزایش پیشرفت ژنتیکی و همینطور افزایش سودآوری اقتصادی شود. از طرفی، استفاده از اسپرم تعیین جنسیت شده در برنامه سوپراوولاسیون و انتقال جنین (MOET) به دلیل پتانسیل آن برای افزایش تولید نتاج ماده از گاوهای ماده برتر، مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مطالعه، بررسی اثر استفاده از اسپرم تعیین جنسیت شده در برنامه MOET بر دستاورد ژنتیکی در گاو شیری هلشتاین می باشد. مواد و روش‌ها: ارزشهای اصلاحی واقعی و تخمینی یک گله با 30000 راس تلیسه، 24900 راس گاو شکم اول و 19671 راس گاو شکم دوم در ویژوال بیسیک 6 شبیه سازی شد. برای ارزیابی ژنتیکی دامها، روشهای ارزیابی سنتی و ژنومیک در نظر گرفته شد. 4 استراتژی مد نظر قرار گرفت. در استراتژی اول 750 تلیسه برتربه عنوان دهنده جنین در نظر گرفته شدند و برای تلقیح این دهنده ها از اسپرم تعیین جنسیت شده استفاده شد. در استراتژی دوم 750 تلیسه برتر، 622 گاو شکم اول برتر و 492 گاو شکم دوم برتر، دهنده جنین بودند و برای تلقیح این دهنده ها، اسپرم معمولی مورد استفاده قرار می گرفت. در استراتژی سوم تعداد دهنده ها مشابه استراتژی 2 بود ولی در این استراتژی برای همه دهنده ها اسپرم تعیین جنسیت شده مورد استفاده قرار می گرفت. در استراتژی چهارم برای تلقیح تلیسه های دهنده از اسپرم تعیین جنسیت شده و برای تلقیح گاوهای دهنده از اسپرم معمولی استفاده شد. یافته‌ها: دستاورد ژنتیکی استراتژی 4 از سایر استراتژی ها بالاتر بود. به عنوان مثال، با به کار بردن ارزیابی سنتی، دستاورد ژنتیکی استراتژی های 1 تا 4 به ترتیب 7/51، 6/75، 4/102 و 5/110 کیلوگرم بود. به کار بردن اسپرم تعیین جنسیت شده برای تلقیح تلیسه های دهنده، منجر به افزایش دستاورد ژنتیکی شد ولی در شرایطی که گاوهای شکم اول و دوم دهنده جنین بودند، به کار بردن اسپرم معمولی پتانسیل بیشتری را برای افزایش دستاورد ژنتیکی داشت. نتایج ما همچنین نشان داد که افزایش دستاورد ژنتیکی حاصل از به کار گیری تکنیکهای تولیدمثلی، کمتر از دستاورد ژنتیکی حاصل از انتخاب نرها در گله می باشد. نتیجه گیری: استفاده از اسپرم تعیین جنسیت شده در ترکیب با MOET برای تلیسه های دهنده باعث افزایش دستاورد ژنتیکی گله شد ولی در شرایطی که گاوهای شکم اول و دوم دهنده جنین بودند، استفاده از اسپرم تعیین جنسیت شده سودمند نبود.