بررسی فنی تزئینات گچبری خانه‌ی شهشهان اصفهان با استفاده از روش‌های دستگاهی SEM-EDS و XRD و شیمی‌تر

در این پژوهش به بررسی مواد و مصالح به کار رفته در اجرای تزئینات گچ�بری خانه�ی شهشان پرداخته شده است. خانه�ی شهشهان در خیابان ابن�سینا واقع در اصفهان، یکی از ابنیه�ی ارزشمند برجای مانده از دوره�ی قاجار است. پس از معرفی بنا و تزئینات گچ�بری آن، به شناسایی مصالح به کار رفته در اجرای تزئینات مذکور پرداخته شده که این مهم با استناد به آزمایش�های دستگاهی و شیمی تر انجام شده است. لایه�های زیرین با استناد به بررسی�های شیمی تر به ترتیب عبارت بودند از آستر کاه�گلی و دو لایه بستر گچ و خاک، که بر روی آستر دوم، تزئینات گچ�بری اجرا شده است. با استفاده از آزمایش�های شیمی تر آستر کاه�گلی و دو لایه بستر گچ-خاک و ترکیبات آن� شناسایی شدند. آنالیزهای دستگاهی SEM-EDX وجود کلسیم، گوگرد، منیزیوم، آلومینیوم، اکسیژن و آهن را اثبات کرد. آنالیز XRD حضور فاز غالب ژیپس را نشان داد و این مسأله حاکی از عمل�آوری خوب گچ بود. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی نیز وجود بلورهای تیز و درهم فرو رفته�ی گچ زنده در کنار بلورهای کوتاه و موازی السطوح گچ کشته را به وضوح نشان داد. بدین شکل مشخص شد که از گچ نیم�کشته در اجرای این تزئینات استفاده شده است.