بررسی فیلوژنی سویه‌های سالمونلای جدا‌شده از نمونه‌های بالینی بیمارستان‌های تهران براساس تعیین توالی ژن 23S rRNA

زمینه و هدف: باکتری سالمونلا یکی از مهم‌ترین عوامل گاستروانتریت باکتریایی و بیماری‌های ناشی از غذا است. تاکنون بیش از ۲۵۰۰ سرووار از این جنس شناسایی‌شده که اکثر آنها برای انسان بیماری‌زا هستند. ساختار فیلوژنی خانواده انتروباکتریاسه براساس توالی ۱۶S rRNA تنوع وسیعی ندارد. بنابراین این ژن به دلیل میزان توالی بالای حفاظت‌شده در ساختار خود، نمی‌تواند مشکلات طبقه‌بندی را در گونه‌های نزدیک به هم حل کند. به این منظور برای بررسی سویه‌های سالمونلا، ژن ۲۳S rRNA انتخاب شد که توانایی تفکیک سویه‌های مرتبط به هم را در سطح زیرگونه دارد. هدف از این مطالعه بررسی قرابت سویه‌های سالمونلای بالینی با استفاده از توالی ژن ۲۳S rRNA است. مواد و روش‌ کار: DNA نمونه‌های تأییدشده سالمونلا از بیماران با علائم گوارشی، استخراج و توالی ژن ۲۳S rRNA پس از PCR در آنها تعیین شد. درختچه فیلوژنی براساس روش Neighbor-joining و با نرم‌افزار MEGA ۵.۰۵ ۵ رسم شد. یافته‌ها: دو ساختار مارپیچ ۲۵ و ۴۵ در بین اکثر سویه‌ها با سروتیپ‌های مختلف دیده شد. در سویه‌های سالمونلای تیفی تنها ساختار مارپیچ ۲۵ و در بقیه سویه‌ها مارپیچ ۴۵ مشاهده شد. میزان قرابت سویه‌های سالمونلا براساس توالی ۲۳S rRNA بین ۱۰۰-۹۹ درصد بود. نتیجه‌گیری: نتایج ژن  ۲۳S rRNAتمایز بیشتری برای آنالیز در سطح زیرگونه و تفریق سروتیپ‌ها نشان می‌دهد. با توجه به تنوع سروتیپ‌های سالمونلا براساس تفاوت آنتی‌ژن‌های O و H سطحی، لزوم به‌کارگیری روش‌های نوین مولکولی در این راستا و جایگزینی آن با روش‌های سنتی ضروری به نظر می‌رسد.