بررسی مضامین مقاومت و پایداری در رجزهای عاشورا

حادثۀ عاشورا از جنبه­های گوناگون می­تواند مورد بحث و بررسی قرار گیرد. یکی از این جنبه­ها رجز­هایی ­است که یاران امام حسین (ع) به هنگام نبرد بر زبان جاری­کردند. رجز شعری است که در میدان جنگ برای مفاخره و تحقیر دشمن بر زبان می­آید. مسئلۀ مورد نظر در این پژوهش این ­است که مضامین مقاومت و پایداری به­کار گرفته‌شده در رجزهای یاران امام حسین (ع) در روز عاشورا چگونه ­است؟ بررسی­ها نشان می­دهد مؤلفه­های پایداری و مقاومت همچون صبر و استقامت، شجاعت، وفای به عهد، ولایت­پذیری و افتخار به نسب در رجزهای اصحاب وفادار امام حسین (ع) مانند عمرو بن­خالد الأزدی، جنادة­بن­حارث انصاری، نافع­بن­هلال، قاسم­بن­الحسن (ع)، علی­بن­الحسین (ع)، عباس­بن­علی (ع) و ... در روز عاشورا تجلی یافته است. با توجه به اینکه قیام امام حسین (ع) و اصحاب باوفایشان به­عنوان مهم­ترین قیام علیه حکومت جور در طول تاریخ مطرح است، پرداختن به ابعاد مختلف این قیام و به­خصوص شناسایی مضامین پایداری و مقاومت در بطن این قیام، موضوعی ضروری است. این پژوهش درصدد است با اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی، مضامین مقاومت و پایداری را در اشعار حماسی و رجزهای اصحاب امام حسین (ع) در روز عاشورا به ­تصویر بکشد.