بررسی مقایسه ای اثر عصاره سلولی و محیط کشت قارچ Piriformospora indica بر تولید ترکیبات فنلی در ریشه‌های موئین کتان سفید (Linum album)

لیگنان‌ها گروه بزرگی از ترکیبات فنلی باارزش می‌باشند که در بسیاری از گیاهان از جمله خانواده کتان (Linaceae) وجود دارند. در تحقیق حاضر، اثر نسبت‌های مختلف عصاره سلولی و محیط کشت قارچ Piriformospora indica بر تولید ترکیبات فنلی در ریشه‌های موئین کتان سفید (Linum album) مورد مطالعه قرار گرفت. مقدار لیگنان‌های لاریسی‌رسینول، پینورسینول، پودوفیلوتوکسین و 6-متوکسی پودوفیلوتوکسین در ریشه‌های موئین به وسیله HPLC اندازه‌گیری شد. همچنین، در راستای درک سازوکار تازن‌های قارچی، فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیا‌لیاز (PAL) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان پودوفیلوتوکسین و 6-متوکسی پودوفیلوتوکسین تحت تاثیر نسبت 1 درصد محیط کشت قارچی به ترتیب 9/248 میکروگرم و 69/59 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک و لاریسی‌رسینول و پینورسینول در نسبت‌های 1 و 5/0 درصد عصاره سلولی به ترتیب به میزان 68/144 و 68/72 میکروگرم بر گرم وزن خشک مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان فنل کل، فلاوونوئید‌ها و لیگنین تحت تاثیر نسبت 5 درصد و فلاونول در نسبت 1 درصد محیط کشت فارچی اندازه‌گیری شد که به ترتیب 3/3،6/4، 6/1 و 1/2 برابر نسبت به ریشه‌های شاهد افزایش یافتند. علاوه بر آن، فعالیت آنزیم PAL‌ با افزایش عصاره سلولی و محیط کشت قارچی در ریشه‌های مویین افزایش یافت و بالاترین فعالیت آن در ریشه‌های موئین تیمار شده با عصاره سلولی و محیط کشت قارچی به ترتیب در نسبت‌های 1 و 5 درصد (v/v) مشاهده گردید. با توجه به نتایج بدست آمده، محیط کشت قارچی تاثیر بیشتری بر تولید ترکیبات فنلی بخصوص لیگنان‌ها داشته است.