بررسی میزان آگاهی از حقوق و تکالیف شهروندی و عوامل مؤثر بر آن در شهر خرم‌آباد، ابراهیم سپهوند، دکتر عبدالرضا باقری بنجار

شهروندی[1] از مهم‌ترین ایده‌های اجتماعی- سیاسی دوران معاصر محسوب می‌شود که در تحول تاریخی خود راه فراز و فرودی را پیموده است. این مفهوم بازتاب مجموعه انتظارات در زمینة حقوق و مسئولیت‌ها در یک اجتماع خاص است که اعضاء نسبت به نهادها، جامعه و یکدیگر دارند. شهروندی نشانگر دو اصل مهم است: یکی موقعیتی که افراد برحسب حقوق و مسئولیت‌هایشان کسب می‌کنند و دیگری شرایطی که جامعه برای کسب با اعطای این موقعیت پدید می‌آورد. این مقاله به استناد داده‌های پژوهشی انجام شده، به توصیف میزان آگاهی از حقوق شهروندی در میان مردم شهر خرم‌آباد و تحلیل عواملی چند‌ بر آن می‌پردازد. روش مطالعه پیماشی بوده که نمونه‌ای 382 نفری از مردم شهرستان خرم‌آباد قرار گرفته‌اند. بر اساس نتایج میزان آگاهی از ابعاد حقوق شهروندی در میان مردم شهر خرم‌آباد یکسان نبوده، در میان ابعاد گوناگون حقوق شهروندی بیشترین میزان آگاهی مربوط به بعد مدنی و کمترین آن مربوط به بعد سیاسی بوده است که نشان از رشد، گسترش و طلب آزادی‌های مشروع از جمله آزادی بیان، مذهب و ممنوعیت تبعیض بر اساس جنس، زبان و عقیده و همچنین عدم فراهم آوردن فرصت‌های مناسب برای همه افراد جامعه جهت مشارکت در امور سیاسی دارد و همچنین بین سن، جنس، تحصیلات، شغل، افراد با میزان آگاهی از حقوق شهروندی رابطه معنادار وجود داشته است.