بررسی وضعیت موجود و آرمانی تأثیر مؤلفه‌های فنی بر کاربست شبکه‌های اجتماعی در کتابخانه‌های دانشگاهی ایران

هدف: امروزه شبکه­های اجتماعی به دلیل برخورداری از قابلیت­های گوناگون، نقش به‌سزایی را در ارائه خدمات درکتابخانه­ها ایفا می­کنند از این رو، پژوهش حاضر به بررسی میزان تأثیر مؤلفه­های فنی بر استفاده از شبکه‌های اجتماعی درکتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی ایران در دو وضعیت موجود و آرمانی پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر بر حسب هدف کاربردی و از نظر روش پیمایشی- تحلیلی می‌‌‌‌‌‌باشد. 146 کتابدار شاغل در کتابخانه‌­های مرکزی 40 دانشگاه دولتی در مراکز استان‌های کشور که زیر پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می­کنند جامعه و نمونه تحقیق بودند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته می‌‌‌‌‌‌باشد که در برگیرنده 10 مؤلفه فنی از جمله  قابلیت دسترسی، سهولت استفاده، قابلیت چند رسانه‌ای بودن، ساختار و ارائه محتوای متناسب با نیاز مخاطبان، تازگی و روزآمد بودن، صحت و دقت، قابلیت درک و فهم مطالب ، ساختار گرافیکی و دیداری مناسب، پوشش موضوعی (جامعیت)، برقراری ارتباط و کنش متقابل (تعامل­پذیری) بود که بر اساس طیف پنج گزینه‌­ای لیکرت طراحی شد. برای تحلیل داده‌ها نیز از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و برای بررسی معناداری تفاوت‌ها از آمار استنباطی (آزمون تی جفتی) استفاده شد. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش در رابطه با وضع موجود تأثیر مؤلفه‌های فنی  بر استفاده از شبکه­های اجتماعی در کتابخانه­های دانشگاهی، دو متغیر سهولت استفاده با میانگین 47/3 و قابلیت دسترسی با میانگین 38/3 بیشترین تأثیر را بر استفاده از شبکه­های اجتماعی داشتند. همچنین در مورد وضع آرمانی تأثیر مؤلفه­های فنی، دو متغیر سهولت استفاده و تازگی و روزآمد بودن با میانگین 56/4 بیشترین تأثیر را بر استفاده از شبکه­های اجتماعی داشتند. به طور کلی یافته­ها نشان داد که که میانگین کل تأثیر مؤلفه­های فنی بر استفاده از شبکه‌های اجتماعی در وضع موجود 28/3 در حد متوسط و در وضع آرمانی 44/4 در حد بالا قرار دارد. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن بود که تفاوت معناداری بین تأثیر عوامل فنی بر استفاده از شبکه‌های اجتماعی در کتابخانه‌های دانشگاهی در وضع موجود و آرمانی وجود دارد. این وضعیت نشان می­دهد که ظرفیت بسیار مناسبی برای استفاده از شبکه­های اجتماعی در کتابخانه­ها وجود دارد و در وضعیت کنونی از این ظرفیت بهره برداری نمی­شود. ارتقای وضعیت موجود در نهایت می­تواند به ارتقای اثربخشی کتابخانه­های دانشگاهی بیانجامد.