بررسی ویژگی‌های رویشی و مورفولوژیک دورگ‌‌های صنوبر پده و کبوده در خزانه آزمایشی استان خوزستان

کبوده (Populus alba) به‌دلیل رشد سریع و سازگاری نسبی به شرایط اقلیمی خشک و نیمه‌‌خشک و پده (P.euphratica) به‌سبب تحمل شوری خاک و شرایط اقلیمی گرم و خشک به‌عنوان گونه‌‌های بومی از اهمیت زیادی برخوردارند. به‌منظور ارزیابی ویژگی‌های رویشی و مورفولوژیکی دورگ‌های حاصل از این دو گونه در شرایط اقلیمی خوزستان، تعداد 18 کلن دورگ P.alba x P.euphratica به‌همراه یک کلن دورگ P.euphratica x P.alba و نیز دو کلن کبوده در قالب طرح آزمایشی بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و هر تکرار شامل 10 پایه به‌صورت قلمه در ایستگاه تحقیقاتی کوشکک شوشتر خوزستان در بهمن 1388 کشت شدند. اندازه‌‌گیری درصد جوانه‌زنی در ابتدای فصل رویش سال اول و قطر یقه و ارتفاع در پایان فصل رویش سال دوم انجام گردید. در اواسط فصل رویش سال دوم، 30 نمونه برگ به‌طور تصادفی از هر کلن انتخاب و تعداد 9 صفت‌ مورفولوژیکی اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که به‌جز درصد جوانه‌زنی کلن‌ها، سایر صفت‌ها اختلاف معنی‌داری داشتند. مقایسه میانگین ویژگی‌های رویشی نشان داد که کلن P.euphratica x P.alba44/9 به‌ترتیب با قطر و ارتفاع 6 سانتی‌متر و 75/6 متر، بیشترین و کلن ماده P.alba58/57 با 1/2 سانتی‌متر قطر و 51/2 متر ارتفاع، کمترین رویش را در طی دو سال داشت. همچنین تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که کلن دورگ P.euphratica x P.alba44/9 به‌علت همبستگی با 9 صفت از 14 صفت مورد بررسی کاملاً از سایر کلن‌ها متمایز بود. لذا این کلن دورگ طی دو سال انجام این مطالعه مناسبترین رقم در شرایط اقلیمی شمال استان خوزستان ارزیابی می‌شود.