تأثیر آموزش مهارت های زبان بدن و اجتماعی بر سازش یافتگی اجتماعی دانش‌آموزان مبتلا به آسیب بینایی

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مهارت­ های اجتماعی به عنوان مهم ترین عامل اجتماعی­ شدن و سازش ­یافتگی اجتماعی، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زبان ­بدن و اجتماعی بر سازش ­یافتگی اجتماعی در دانش ­آموزان مبتلا به آسیب بینایی انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش ­آزمون- پس ­آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانش ­آموزان دختر 14 ساله مبتلا به آسیب­ بینایی شهر تهران در سال 1396-1394 مراجعه کننده به مراکز بهزیستی و توان­بخشی بودند که از میان دانش ­آموزان داوطلب، 40 نفر بر اساس روش نمونه­ گیری در دسترس انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه جای دهی شدند. گروه آزمایش به مدت 14 جلسه­ 90 دقیقه‌ای تحت آموزش قرار گرفتند. آزمودنی­ های هر دو گروه، قبل و بعد از آموزش به آزمون شخصیت کالیفرنیا (بخش سازش­ یافتگی اجتماعی) پاسخ دادند. داده­ های جمع­ آوری­ شده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.  یافته ­ها: نتایج تحلیل داده­ ها نشان داد میانگین نمره­ کل سازش ­یافتگی اجتماعی و تمامی خرده ­مقیاس ­های آن برای آزمودنی‌های گروه آزمایش در موقعیت پس ­آزمون افزایش یافته ­است؛ اما این افزایش برای خرده ­مقیاس ­های قالب­ های اجتماعی و گرایش ضداجتماعی معنی ­دار نبود (0/05<p). نتیجه­ گیری: با توجه به اینکه در برنامه آموزشی زبان ­بدن و اجتماعی، فرد با آسیب بینایی مدلی از مهارت ­های ارتباطی را فرامی‌گیرد که با استفاده از آن به خودشناسی می­پردازد و تکنیک ­های ارتباطی غیرکلامی مانند وضعیت بدن، سر تکان دادن، حالات چهره، صوت و لحن، را یاد می­گیرد که  در نتیجه سازش ­یافتگی  اجتماعی فرد بهبود می­ یابد.