تأثیر تراکم بوته بر صفات مرفولوژیک و زراعی ژنوتیپ‌های‌ بزرک دارویی (Linum usitatissimum L.)

به‌منظور بررسی ویژگی‌های مرفولوژیک و زراعی ژنوتیپ‌های مختلف بزرک دارویی (Linum usitatissimum L.) در تراکم‌های مختلف بوته، یک آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه اجرا گردید. تراکم‌های مختلف ٣٠٠، ٥٠٠ و ١٠٠٠ بوته در مترمربع به‌عنوان فاکتور اول و چهار ژنوتیپ‌ بزرک ایرانی، استرالیایی، کانادایی و فرانسوی به‌عنوان فاکتور دوم منظور گردید. نمونه‌برداری در سه مرحله رشد رویشی، ٥٠% گل‌دهی و رسیدگی فیزیولوژیک انجام شد. نتایج نشان داد که تراکم بوته اثر معنی‌داری بر میانگین صفات ارتفاع، وزن ماده خشک هوایی گیاه در مرحله رشد رویشی،‌ ارتفاع، قطر ساقه، وزن خشک در مرحله ٥٠% گل‌دهی، ارتفاع، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی و وزن خشک در مرحله رسیدگی داشت. درضمن صفات تعداد کپسول در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت نیز تحت تأثیر تراکم بوته قرار گرفت. ژنوتیپ‌های مختلف بزرک اثر معنی‌داری روی صفات ارتفاع، قطر ساقه و تعداد شاخه فرعی در هر سه برداشت داشت. صفات تعداد کپسول در بوته، ‌تعداد بذر در کپسول، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت و تعداد روز تا ٥٠% گل‌دهی و رسیدگی فیزیولوژیک نیز تحت تأثیر معنی‌دار ژنوتیپ‌های بزرک قرار گرفت. حداکثر عملکرد دانه با میانگین ٨٩٩ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار 1000 بوته در مترمربع بود. ژنوتیپ ایرانی بزرک، با تولید میانگین ٤٠/٦ بذر در کپسول، تولید میانگین ١٣٧٥ کیلوگرم بذر در هکتار، میانگین شاخص برداشت ٢٣/٢١، بیشترین و با میانگین ٦٥ روز تا ٥٠% گل‌دهی و ١٢٣ روز تا رسیدگی فیزیولوژیک دیررس‌‌ترین ژنوتیپ بود.